Winkelhaak
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een winkelhaak is een L-vormig meetgereedschap, meestal van metaal, dat wordt gebruikt om rechte hoeken (90 graden) uit te zetten, af te tekenen of te controleren op haaksheid.
Omschrijving
Winkelhaken zijn onmisbare hulpmiddelen in diverse vakgebieden, waaronder de bouw en houtbewerking. Ze zijn essentieel voor het waarborgen van nauwkeurigheid bij het maken van verbindingen en constructies. Doordat een winkelhaak plat is, kan deze direct op het materiaal worden geplaatst om haakse lijnen af te tekenen of bestaande hoeken te controleren. Veel winkelhaken zijn voorzien van een maataanduiding (liniaal) op het langere been om ook lengtes te kunnen meten.
Toepassingen en soorten
Winkelhaken worden overal gebruikt waar precisie vereist is, zoals in de hout- en metaalbewerking, machinebouw en bouw. Naast de standaard winkelhaak voor 90 graden zijn er verschillende varianten ontwikkeld voor specifieke toepassingen. Voorbeelden hiervan zijn de schrijfhaak (met een dikker kort been voor aftekenen vanuit een rand), de verstekhaak (instelbaar voor andere hoeken dan 90 graden, vaak 45 graden), de zweihaak (instelbaar op elke hoek) en de bouwhaak (een grote winkelhaak voor het uitzetten van haakse hoeken bij bijvoorbeeld tuinaanleg of straatwerk). Sommige gecombineerde winkelhaken bevatten extra functies zoals een gradenboog, een libel (waterpas) of een kraspen.
Symboliek
Naast het praktische gebruik als gereedschap heeft de winkelhaak ook een symbolische betekenis. Zo is de winkelhaak samen met de passer een belangrijk symbool binnen de vrijmetselarij. Het symboliseert de aarde en de perfectie waarnaar gestreefd wordt bij het 'bouwen aan zichzelf'.
Vergelijkbare termen
Driehoeksmeting
Gebruikte bronnen: