Houtaantasting
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Houtaantasting is het proces waarbij hout wordt beschadigd door biologische organismen zoals schimmels, insecten of bacteriën, of door fysische en chemische invloeden.
Omschrijving
Houtaantasting kan optreden door verschillende oorzaken, waaronder schimmels (zwammen), insecten en in maritieme milieus ook door weekdieren en kreeftachtigen. Schimmels tasten vooral nat hout aan, doorgaans bij een vochtigheid van meer dan 20%. Ze breken de celwand van het hout af, waardoor het hout gewicht en sterkte verliest. Insecten, met name hun larven, voeden zich met hout door gangen te knagen. De gevoeligheid voor insectenaantasting verschilt per houtsoort en is afhankelijk van inhoudsstoffen. Mariene aantasters zoals paalworm en gribbel komen voor in zout of brak water. Naast biologische factoren kunnen ook fysische (verwering door klimaatinvloeden) en chemische invloeden (sterke zuren, zouten en basen) hout aantasten. Droog hout is over het algemeen goed bestand tegen de meeste houtaantastende organismen.
Soorten houtaantasting
De twee belangrijkste groepen aantasters in gebouwen zijn schimmels (houtrot) en insecten. Schimmels die houtrot veroorzaken zijn onder te verdelen in onder meer bruinrot, witrot en zachtrot. De huiszwam (Serpula lacrimans) is een bekende en gevaarlijke houtaantastende schimmel in gebouwen. Houtaantastende insecten zijn vaak kevers, waarvan de larven gangen in het hout maken. Belangrijke soorten in Nederland zijn de gewone houtwormkever (Anobium punctatum) en de huisboktor (Hylotrupes bajulus). In maritieme omgevingen kunnen weekdieren en kreeftachtigen zoals paalworm en gribbel hout aantasten.
Voorkomen en bestrijden
Houtaantasting kan worden voorkomen door bouwkundige maatregelen, regelmatig inspectie en onderhoud. Vocht is een cruciale factor voor schimmelaantasting; droog hout met een vochtgehalte onder de 20% is doorgaans veilig. Het wegnemen van de vochtbron is vaak de belangrijkste stap bij de bestrijding van zwammen. Bij insecten helpt een lager vochtgehalte en kan een beschermende coating zoals verf of beits de kans op aantasting verminderen. Bij actieve en wijdverspreide aantasting kan chemische bestrijding en/of vervanging van aangetast hout noodzakelijk zijn.
Vergelijkbare termen
Houtrot
Gebruikte bronnen: