Houtrot

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Houtrot is de aantasting van hout, voornamelijk door schimmels, die optreedt bij voldoende vocht, zuurstof en een geschikte temperatuur, waardoor de structuur en sterkte afnemen.

Omschrijving

Houtrot is een veelvoorkomend probleem, vooral bij houten bouwdelen die blootgesteld worden aan weersinvloeden zoals regen en zon. Langdurig vocht in het hout vormt een voedingsbodem voor schimmels. Een vochtgehalte van meer dan 20% kan al voldoende zijn voor schimmels om zich te nestelen en ontwikkelen. Een slechte verflaag, onvoldoende ventilatie of het gebruik van materialen zoals spijkers en schroeven die vocht aantrekken, kunnen het proces versnellen. Houtrot vermindert de stevigheid van het hout aanzienlijk en kan, indien onbehandeld, leiden tot instabiliteit en potentieel structureel falen van bouwdelen. Regelmatige inspectie en onderhoud zijn cruciaal om houtrot tijdig te signaleren en aan te pakken.

Soorten Houtrot

Er worden verschillende soorten houtrot onderscheiden op basis van het schadebeeld. Bruinrot tast voornamelijk de cellulose aan, waardoor het hout na droging poederachtig wordt en kubusachtige scheuren vertoont. Witrot breekt zowel cellulose als lignine af, wat resulteert in een vezelige structuur en witte tot geelachtige verkleuringen. Zachtrot tast het hout oppervlakkig aan, wat leidt tot een sponsachtig oppervlak en donkere verkleuringen, vaak met holtes aan de binnenkant, en komt voor in zeer vochtige omstandigheden zoals bij hout in contact met grond of water. De echte huiszwam (Serpula lacrymans) en de kelderzwam (Coniophora puteana) zijn bekende veroorzakers van houtrot, waarbij aantasting door Serpula lacrymans soms 'droogrot' wordt genoemd, ondanks dat ook deze schimmel vocht nodig heeft.

Preventie en Herstel

Voorkomen van houtrot is essentieel en kan door het hout droog te houden, te beschermen met verf of lak, te conserveren (verduurzamen) en regelmatig onderhoud uit te voeren. Goede ventilatie is belangrijk, bijvoorbeeld door het toepassen van een neuslat bij kozijnen. Bij aantasting is het noodzakelijk alle rotte delen ruim te verwijderen. Grotere aangetaste delen kunnen worden vervangen door nieuw hout. Reparaties kunnen worden uitgevoerd met geschikte middelen, zoals epoxy, waarbij gezorgd moet worden dat het hout goed wordt benat om luchtinsluiting te voorkomen.

Vergelijkbare termen

Schimmelvorming

Gebruikte bronnen: