bricorna
Laatst bijgewerkt: 24-12-2025
Definitie
De bricorna is een speciaal type versierde baksteen, vaak aangeduid als bricorna-steen, waarvan de naam een samentrekking is van "brique" en "ornament" (versierde baksteen). Deze decoratieve verblendsteen kenmerkt zich door gekleurde, vaak geometrische patronen, die zowel geglazuurd als ongeglazuurd konden zijn.
Omschrijving
De bricorna-steen werd begin 20e eeuw, rond 1905, geïntroduceerd door de Gebroeders Van de Loo in Dieren. De ontwikkeling van deze steen kwam voort uit een groeiende aandacht voor kleur en versieringen op gevels aan het einde van de 19e eeuw, met name tijdens de Jugendstilperiode. Dankzij nieuwe steenovens en verbeterde technieken konden decoraties, zoals ruitpatronen of andere motieven, seriematig of als maatwerk op bakstenen worden aangebracht. De patronen werden veelal met kleiverf (engobe) op de baksteen aangebracht, een techniek waarbij klei gemengd met een kleurmiddel en een smeltpuntverlagende stof met de ondergrond versmelt. Bricorna-stenen werden voornamelijk gebruikt als decoratieve randen of sierranden in gevels van gebouwen zoals winkelpuien, stations en villa's.
Toepassingen en Soorten
Bricorna-stenen werden veelal toegepast om gevels te verfraaien, vaak als onderdeel van sierranden of als blikvanger in plaats van een tegeltableau. Naast de veelvoorkomende geometrische figuren, zoals ruiten, driehoeken en lijnen, waren er ook stenen met teksten (bijvoorbeeld bij eerstesteenleggingen), florale motieven zoals bladmotieven en ranken, en figuratieve decoraties. Specifieke figuratieve bricorna's werden vaak als maatwerk gefabriceerd en stonden bekend als 'bricorna de commande', waarbij de fabrikant de stenen kon voorzien van ontwerpen op verzoek van de klant.
Gebruikte bronnen: