Pijlers
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een pijler is een rechtopstaand, dragend bouwelement, vaak met een vierkante of rechthoekige doorsnede, dat dient om belastingen van bovenliggende constructies, zoals bogen, balken, platen of gewelven, over te brengen naar de fundering of andere dragende elementen.
Omschrijving
Pijlers hebben een essentiële constructieve functie in diverse bouwwerken, waaronder gebouwen, bruggen en viaducten. Ze zijn ontworpen om voornamelijk druk- en knikbelasting op te vangen. In tegenstelling tot zuilen, die meestal een ronde doorsnede hebben en versmalling kunnen vertonen (entasis), hebben pijlers doorgaans een vierkante of rechthoekige vorm en geen verjonging. Hoewel pijlers traditioneel van metselwerk werden gemaakt, worden ze tegenwoordig vaak uitgevoerd in gewapend beton of staal vanwege de hogere draagkracht en betere weerstand tegen omgevingsinvloeden zoals zout water bij brugpijlers. Een pijler vormt een onderdeel van de onderbouw van een constructie, samen met bijvoorbeeld de fundering.
Toepassingen
Pijlers worden veelvuldig toegepast in de civiele techniek, bijvoorbeeld als brugpijlers die de overspanning van een brug dragen. Bij de bouw van bruggen met de vrije uitbouwmethode fungeert een pijler als startpunt waarop het eerste deel van de bovenbouw, het zogenaamde hamerstuk, wordt gestort. In de architectuur komen pijlers voor in onder andere kerken, waar ze in een alternerend stelsel kunnen worden afgewisseld met zuilen om de krachten van gewelven en muren te verdelen. Ook als muurpijlers of pilasters, die licht uit een muur steken, kunnen ze een constructieve of decoratieve rol spelen.
Vergelijkbare termen
Kolommen
Gebruikte bronnen: