Overcapaciteit

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Overcapaciteit in de bouwsector duidt op de situatie waarin de beschikbare productiecapaciteit groter is dan de feitelijke vraag of benodigde capaciteit voor een optimale realisatie van bouwprojecten.

Omschrijving

Overcapaciteit kan voorkomen in verschillende delen van de bouw, zoals bij de productie van materialen (denk aan staal of cement), of meer algemeen binnen de sector als er te veel bedrijven zijn voor de hoeveelheid beschikbare projecten. Dit kan leiden tot felle concurrentie en prijsdruk, wat de winstgevendheid van bouwbedrijven kan beïnvloeden. Het kan ook voorkomen op macroniveau, bijvoorbeeld als er meer plancapaciteit voor woningbouw is dan de verwachte vraag naar nieuwe woningen. Het efficiënt omgaan met capaciteit is belangrijk voor een gezonde bouwsector en het voorkomen van verspilling.

Overcapaciteit in de Bouwsector

Overcapaciteit kan zich voordoen in verschillende segmenten van de bouw, zoals de utiliteitsbouw (bedrijfsgebouwen) en de infrasector. Economische onzekerheid kan leiden tot terughoudendheid bij bedrijven om te investeren in nieuwe panden, wat kan resulteren in overcapaciteit aan de aanbodzijde van bouwactiviteiten. Dit kan ook impact hebben op de installatiebranche. Een te grote plancapaciteit voor woningbouw in vergelijking met de feitelijke behoefte kan eveneens als overcapaciteit worden beschouwd.

Gevolgen en Beheer van Overcapaciteit

Overcapaciteit in de bouw kan leiden tot prijsconcurrentie en lagere winstmarges voor bedrijven. Het kan ook bijdragen aan faalkosten en maakt risicomanagement extra belangrijk. Een manier om overcapaciteit te voorkomen of te beheren, is door fasering van projecten, zodat deze elkaar niet 'dwarszitten'. Bij het ontwerpen van gebouwen met het oog op toekomstig gebruik, is het volgens de principes van duurzaam bouwen en ruimtelijke omkeerbaarheid niet altijd wenselijk om te veel overcapaciteit in te bouwen in installaties, maar eerder te zorgen voor modulariteit en de mogelijkheid tot toekomstige uitbreidingen.

Gebruikte bronnen: