Overdimensionering

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025

Definitie

Overdimensionering is het groter dimensioneren van constructieve elementen of installaties dan strikt noodzakelijk is op basis van de minimaal vereiste capaciteit of belasting.

Omschrijving

Overdimensionering houdt in dat de afmetingen of capaciteit van bijvoorbeeld draagconstructies, installaties of leidingen ruimer worden gekozen dan de basisberekeningen vereisen. Dit kan gedaan worden om diverse redenen, zoals het garanderen van extra veiligheid, het inspelen op toekomstige behoeften of veranderingen, of om te voldoen aan specifieke eisen zoals brandveiligheid of aanpasbaarheid. Historisch gezien werd overdimensionering vaker toegepast bij gebrek aan nauwkeurige sterkteberekeningen. Tegenwoordig maken bouwvoorschriften vaak gebruik van veiligheidsmarges, wat in feite een vorm van overdimensionering is.

Toepassingen en redenen

Overdimensionering wordt in verschillende situaties toegepast in de bouw. Bij constructies kan dit bijvoorbeeld door extra wapening in funderingen te plaatsen of sterkere liggers te gebruiken dan strikt noodzakelijk is. Dit biedt een extra veiligheidsmarge en kan onzekerheden in belastingvoorspellingen opvangen. Ook bij houtconstructies kan overdimensionering worden toegepast om te voldoen aan brandveiligheidseisen; door de doorsnede groter te maken, blijft na inbranding voldoende dragend vermogen over voor de vereiste brandwerendheid. Op het gebied van installaties, zoals bij cv-ketels of warmtewisselaars, kan overdimensionering zorgen voor een snellere opstart en efficiëntere werking onder wisselende omstandigheden, of anticiperen op toekomstige uitbreidingen van het gebouw. Daarnaast kan overdimensionering van fysieke of niet-fysieke ruimte (zoals reserveren van terrein) bijdragen aan de flexibiliteit en het adaptief vermogen van een gebouw, waardoor het in de toekomst eenvoudiger aangepast of uitgebreid kan worden.