Opstalrecht
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een opstalrecht is een zakelijk recht om gebouwen, werken of beplantingen in, op of boven een onroerende zaak van iemand anders te hebben, waarbij de eigendom van deze 'opstallen' gescheiden blijft van de eigendom van de grond.
Omschrijving
Het recht van opstal maakt het mogelijk dat iemand eigenaar is van een gebouw of werk, ook al staat dit op grond die eigendom is van een ander. Zonder een opstalrecht zou de eigenaar van de grond automatisch ook eigenaar worden van wat daarop gebouwd of geplaatst wordt, dit wordt natrekking genoemd. Het opstalrecht is een juridisch instrument dat vaak wordt toegepast bij de ontwikkeling van bouwprojecten. Het moet doorgaans schriftelijk worden vastgelegd in een notariële akte en worden ingeschreven in het Kadaster om rechtsgeldig te zijn. In de opstalakte kunnen diverse afspraken worden vastgelegd, zoals de duur van het recht, een eventuele vergoeding (retributie), en afspraken over onderhoud, overdracht en beëindiging. Bij beëindiging van het opstalrecht gaan de opstallen in principe over in eigendom van de grondeigenaar, waarbij de grondeigenaar mogelijk een vergoeding moet betalen aan de voormalige opstalhouder.
Vormen van opstalrecht
Er kan onderscheid worden gemaakt tussen een zelfstandig en een afhankelijk opstalrecht. Een zelfstandig opstalrecht is overdraagbaar. Een afhankelijk opstalrecht kan bijvoorbeeld worden gevestigd voor nutsvoorzieningen.
Duur van het opstalrecht
De duur van een opstalrecht kan contractueel worden vastgelegd. Onder het Nieuw Burgerlijk Wetboek (België, 2020) kan een opstalrecht voor maximaal 99 jaar worden aangegaan, al kan contractueel ook een kortere termijn worden overeengekomen die verlengd kan worden.
Vergelijkbare termen
Erfpacht
Gebruikte bronnen: