Neo-renaissance

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Een 19e-eeuwse bouwstijl en kunststroming binnen het historisme die teruggrijpt op de architectuur en vormgeving van de renaissance.

Omschrijving

De neo-renaissance, ook wel renaissance-revival genoemd, is een stijlperiode die in de 19e eeuw opkwam. Het was een reactie op eerdere stijlen en putte inspiratie uit de renaissance, zowel de Italiaanse als noordelijke varianten uit de 16e eeuw. Kenmerkend zijn het gebruik van elementen uit de renaissancebouwkunst, zoals trapgevels, speklagen, horizontale gevelindeling, blokken en kruiskozijnen. Ook Franse invloeden met rijke natuurstenen gevels en indrukwekkende dakpartijen, en Italiaanse voorbeelden met zuilen en rondbogen zijn zichtbaar. De stijl werd toegepast in diverse gebouwen zoals gemeentehuizen, scholen, ziekenhuizen, stations en woonhuizen. De neo-renaissance eindigde overwegend rond 1900. In België ontwikkelde de Vlaamse neorenaissance zich tot een nationale stijl, gestimuleerd door architecten en architectuurwedstrijden.

Toepassing en kenmerken

Neo-renaissance architectuur kenmerkt zich door een streven naar harmonie, het gebruik van rechthoekige en cirkelvormige decoratieve elementen zoals rondbogen, kroonlijsten als horizontale geleding, en pilaren en pilasters volgens klassieke principes. De stijl was populair voor culturele instellingen zoals musea en theaters, maar ook voor administratieve gebouwen, monumenten en burgerhuizen. Naast architectuur kwam neo-renaissance ook voor in kunstnijverheid, waarbij meubels vaak van donker hout, zoals walnoot, werden gemaakt en versierd met bewerkte of gedraaide pilaartjes. Zitmeubelen werden bekleed met zijden stoffen in kleuren.

Vergelijkbare termen

Neoclassicisme | Neogotiek | Eclecticisme

Gebruikte bronnen: