Grondwateronttrekking
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Grondwateronttrekking is het proces van het verwijderen van grondwater uit de bodem met behulp van een onttrekkingsinrichting.
Omschrijving
Het onttrekken van grondwater vindt plaats voor diverse doeleinden, waaronder drinkwatervoorziening, industrieel gebruik, landbouw (beregening) en in de bouw. In de bouw is grondwateronttrekking, vaak aangeduid als bronbemaling, essentieel om bouwactiviteiten 'in den droge' uit te kunnen voeren, zoals bij de aanleg van funderingen, kelders, parkeergarages of riolering. Ook bij de bouw van tunnels en bodemsaneringen wordt grondwater onttrokken. Het onttrekken van grondwater kan schommelingen in de grondwaterstand veroorzaken, wat risico's op schade in de omgeving met zich meebrengt, zoals verzakkingen, verschuivingen, schimmelgroei of schade aan funderingen. Daarom is monitoring van de grondwaterstand belangrijk. De regels voor grondwateronttrekking zijn vastgelegd in wetgeving, en vaak is een vergunning of melding vereist bij het waterschap of de provincie, afhankelijk van de hoeveelheid en duur van de onttrekking.
Technieken en toepassingen in de bouw
Bij bouwprojecten wordt vaak gebruik gemaakt van bronbemaling om het grondwaterpeil te verlagen. Dit kan door middel van verschillende technieken. Horizontale drainage is een methode waarbij geperforeerde buizen (drains) min of meer horizontaal in de grond worden gelegd om grondwater te verzamelen en af te voeren. Deze drains kunnen worden aangesloten op een vacuümpomp of op een verzamelput met een dompelpomp. Een andere techniek maakt gebruik van vacuümfilters die op een ringleiding worden aangesloten om grondwater te onttrekken en het peil te verlagen. De keuze voor een techniek hangt af van factoren zoals de bodemgesteldheid, de gewenste diepte van de verlaging en de omvang van het project.
Regelgeving
Het onttrekken en lozen van grondwater is aan regels gebonden, vastgelegd in onder andere de Grondwaterwet en de Omgevingswet. Afhankelijk van de provinciale verordening en de kenmerken van de onttrekking (hoeveelheid, duur, locatie), kan een vergunningsplicht of een meldingsplicht gelden. Waterschappen en provincies zijn doorgaans verantwoordelijk voor het reguleren van grondwateronttrekkingen. Bij de beoordeling van een aanvraag wordt gekeken naar mogelijke nadelige effecten op het grondwatersysteem en andere belangen. Soms zijn compenserende maatregelen vereist.
Vergelijkbare termen
Grondwaterstandverlaging
Gebruikte bronnen: