Grondverzakking
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Grondverzakking, ook wel zetting genoemd, is het dalen van de grond of een constructie als gevolg van bijvoorbeeld het inklinken van de ondergrond onder belasting.
Omschrijving
Verzakking treedt op wanneer de korrelspanning van de grond verandert, wat kan leiden tot ontoelaatbare zettingen en schade aan gebouwen of constructies. Gelijkmatige zakkingen veroorzaken over het algemeen minder problemen, afgezien van mogelijke aansluitings- of grondwaterkwesties. Ongelijke zakkingen daarentegen leiden vrijwel altijd tot schade, zoals scheurvorming, doordat er zettingsverschillen optreden. Verzakking kan diverse oorzaken hebben, waaronder de aanleg van belendende panden of tunnels, ophogingen, en langdurige bronbemaling die de grondwaterstand verlaagt. Ook trillingen, bijvoorbeeld door het intrillen van damwandplanken, kunnen de grond verdichten en tot verzakkingen leiden. Bij diepe bouwputten kan het uitbuigen van damwanden, door onvoldoende verankering of stempeling, eveneens verzakking veroorzaken.
Gevolgen van grondverzakking
De gevolgen van grondverzakking kunnen aanzienlijk zijn. Ongelijke zettingen kunnen leiden tot scheefstand van gebouwen en ernstige schade veroorzaken, zoals scheurvorming in muren. In extreme gevallen kan verzakking de hechtheid van een constructie aantasten of zelfs leiden tot het ongeschikt worden van een gebouw voor zijn bestemming. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren bij ernstige verzakking en scheuren die te wijten zijn aan een ongeschikte ondergrond. Ook de infrastructuur, zoals wegen, kabels en leidingen, kan beschadigd raken door verzakkingen als gevolg van grondverdichting door trillingen of uitbuigende damwanden.
Voorkomen en herstellen van verzakking
Om zettingen te voorkomen, kunnen technieken zoals voorbelasten worden toegepast. Hierbij wordt extra gewicht op de bouwgrond geplaatst om de zetting versneld te laten optreden voordat de definitieve constructie wordt gebouwd. Ook verticale drainage kan het zettingsproces versnellen. Bij twijfelachtige grond voor fundering op staal kan grond worden vervangen door materialen zoals Argex-korrels, schuimbeton, EPS of XPS om een stabielere fundering te realiseren. Funderingsherstel is een methode om bestaande verzakkingen tot stilstand te brengen, waarna het gebouw hersteld kan worden.
Vergelijkbare termen
Bodemerosie
Gebruikte bronnen: