Bodemverzakking
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Bodemverzakking is het proces waarbij de grond geleidelijk inzakt, wat kan leiden tot schade aan gebouwen, infrastructuur en natuur.
Omschrijving
Bodemverzakking, ook wel bodemdaling genoemd, is het fenomeen waarbij de bodem zakt ten opzichte van het oorspronkelijke niveau of de zeespiegel. Dit kan verschillende oorzaken hebben, zowel natuurlijk als door menselijk handelen. In Nederland komt bodemdaling veel voor, met name in gebieden met veen- en kleigronden. Het gewicht van gebouwen en het onttrekken van grondwater zijn belangrijke factoren die bijdragen aan bodemdaling. Droogte kan bodemdaling versnellen, doordat veen uitdroogt en oxideert, en kleigrond krimpt.
Oorzaken van bodemverzakking
De belangrijkste oorzaken van bodemverzakking in Nederland zijn het gewicht van bebouwing en het onttrekken van water aan de bodem, bijvoorbeeld voor landbouw of drinkwatervoorziening. Vooral slappe bodemsoorten zoals veen en klei zijn gevoelig voor inklinking. Wanneer het grondwaterpeil daalt, droogt veen uit en oxideert het, wat leidt tot volumeverlies en daling van de bodem. Ook klei kan krimpen en scheuren bij uitdroging. Andere oorzaken kunnen zijn: gas-, zout- of mijnbouw, zware trillingen door bouwactiviteiten of verkeer, onvoldoende bodemonderzoek voorafgaand aan de bouw, en het aanleggen van een kelder.
Gevolgen en oplossingen
Bodemverzakking kan aanzienlijke gevolgen hebben, zoals schade aan funderingen, scheuren in muren en vloeren, klemmende ramen en deuren, wateroverlast en schade aan infrastructuur zoals wegen en rioleringen. Bij ernstige verzakkingen kan de stabiliteit van gebouwen in gevaar komen. Mogelijke oplossingen zijn onder meer funderingsherstel, zoals het plaatsen van schroefpalen of het injecteren van de ondergrond met materialen zoals expansiehars of waterglas om de draagkracht te verbeteren. Het ophogen van kruipruimtes met zand kan ook helpen bij verzakkingen rondom het huis. Bij nieuwbouw op risicovolle bodemsoorten worden methoden toegepast om inklinking vooraf te laten plaatsvinden of wordt een passende fundering gekozen, zoals een paalfundering die reikt tot een draagkrachtige grondlaag.
Vergelijkbare termen
Grondverzakking
Gebruikte bronnen: