Groeiringen
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Groeiringen, ook wel jaarringen genoemd, zijn zichtbare ringen in het hout van bomen die ontstaan door variaties in groei gedurende verschillende periodes, vaak gerelateerd aan seizoenen.
Omschrijving
Groeiringen zijn het duidelijkst te zien op een dwarsdoorsnede van een boomstam of tak, als concentrische cirkels. Elke ring vertegenwoordigt de groei gedurende één groeicyclus. In gematigde klimaten komt dit overeen met één jaar, vandaar de benaming jaarringen. De dikte van de ringen kan variëren afhankelijk van omgevingsfactoren zoals temperatuur en neerslag: gunstige omstandigheden leiden tot bredere ringen, ongunstige tot smallere. Het contrast tussen het 'vroeghout' (ontstaan in het voorjaar/vroege zomer met wijdere cellen) en het 'laathout' (ontstaan later in het seizoen met kleinere cellen) maakt de ringen zichtbaar.
Betekenis en toepassing in de bouw
In de bouwkunde spelen groeiringen een rol bij het beoordelen van de eigenschappen van hout. Bij dosse gezaagd hout zijn groeiringen zichtbaar als vlammen, terwijl ze bij kwartiers gezaagd hout als evenwijdige lijnen verschijnen. Hout met smallere groeiringen, zoals vaak voorkomt bij Scandinavisch hout door strengere groeiomstandigheden, kan een betere mechanische weerstand hebben. De structuur van de groeiringen, samen met andere kenmerken zoals houtstralen en vaten, draagt bij aan de herkenning en beoordeling van houtsoorten. Het aantal en het patroon van groeiringen worden ook gebruikt binnen de dendrochronologie, een wetenschap die de ouderdom van hout en houten constructies kan dateren en informatie kan verschaffen over vroegere klimaatomstandigheden.
Vergelijkbare termen
Jaarringen
Gebruikte bronnen: