Cannelure
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een cannelure is een verticale groef of geul in de schacht van een zuil, pilaster of ander bouwkundig element, voornamelijk gebruikt als decoratie.
Omschrijving
Cannelures zijn karakteristieke verticale uitsparingen die met name voorkomen op de schacht van zuilen en pilasters in de klassieke architectuur, zoals bij de Dorische, Ionische en Korinthische ordes. Oorspronkelijk zouden de cannelures zijn geïnspireerd op de groeven in de schors van een boomstam, die als oervorm van de zuil wordt gezien. De toepassing van cannelures heeft een esthetisch doel: ze benadrukken de verticale lijnen, waardoor de zuil slanker en eleganter oogt en schaduwpatronen ontstaan die diepte en levendigheid geven aan het architectonische element. Bij de Dorische orde raken de cannelures elkaar met een scherpe rand, de zogenaamde 'graat'. Meestal zijn er twintig cannelures op een Dorische zuil. Bij de Ionische en Korinthische orde bevindt zich tussen de cannelures een smalle, platte strook, de 'riem'. Hierbij komen meestal vierentwintig riemen en dus ook vierentwintig cannelures voor. In de Renaissance werden cannelures opnieuw populair en toegepast op diverse elementen, waaronder balusters. Hoewel cannelures meestal verticaal lopen, kunnen ze in zeldzame gevallen ook spiraalsgewijs zijn aangebracht. Een zuil met cannelures wordt ook wel een gecanneleerde zuil genoemd.
Vergelijkbare termen
Fluting
Gebruikte bronnen: