Waalsteen

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Een waalsteen is een gangbaar formaat baksteen in Nederland, vaak gebruikt voor metselwerk, met standaardafmetingen van circa 210x100x50 mm.

Omschrijving

Waalstenen worden vervaardigd uit baksteenklei en na het vormen gebakken. Dit formaat baksteen is populair in Nederland en wordt veel toegepast voor gevels en andere metselwerken. De naam 'waalformaat' verwijst mogelijk naar de herkomst van de klei, vaak gewonnen uit de omgeving van de rivier de Waal. Waalstenen kunnen in diverse metselverbanden worden verwerkt, waaronder het halfsteensverband en het blokverband. Het formaat van de steen is mede bepalend voor de mogelijke metselverbanden en het uiterlijk van de muur.

Afmetingen en formaten

Naast het waalformaat (ca. 210x100x50 mm) zijn er in Nederland ook andere gebruikelijke formaten metselstenen, zoals dikformaat (ca. 210x100x65 mm) en hilversumformaat (ca. 225x105x42 mm). Ook historisch kwamen verschillende formaten voor, zoals ijsselformaat en rijnformaat. De precieze afmetingen kunnen per producent enigszins variëren.

Metselverbanden

Metselstenen, waaronder waalstenen, worden verwerkt in verschillende verbanden die zorgen voor stabiliteit en het opnemen van windbelasting. Veelvoorkomende traditionele verbanden zijn onder andere het halfsteensverband, waarbij verticale voegen per laag verspringen, en het blokverband, waarbij blokken van twee stenen boven elkaar worden gemetseld. De verhouding tussen de kop en de strek van de baksteen is belangrijk voor de toepasbaarheid van bepaalde verbanden.

Vergelijkbare termen

Handvormsteen

Gebruikte bronnen: