Voeg
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een voeg is een nagestreefde onderbreking tussen bouwelementen, zoals bakstenen of tegels, die wordt opgevuld met voegmateriaal zoals metselspecie, voegmortel of kit.
Omschrijving
Voegen vervullen zowel een technische als esthetische functie in de bouw. Technisch zorgen voegen voor stabiliteit en weerstand van bijvoorbeeld een muur en beschermen ze het metselwerk. Ze bieden lucht- en waterdichtheid door openingen te dichten, terwijl ze toch waterdamp doorlaten om de vochthuishouding in evenwicht te houden. Esthetisch bepalen voegen, die tot 25% van het metselwerk kunnen beslaan, in belangrijke mate het uiterlijk van een gevel door factoren als voegdikte, kleur en type. Voor het aanbrengen van voegen wordt onderscheid gemaakt tussen 'meegaand voegen' (tijdens het metselen) en achteraf voegen. Bij achteraf voegen wordt geadviseerd te wachten tot bouwvocht en mortelvocht voldoende verdampt zijn. Het aanmaken van voegmortel vereist nauwkeurigheid in de waterverhouding om problemen zoals krimp, verkleuring of sterkteverlies te voorkomen. Het afwerken van voegen kan op verschillende manieren, wat niet alleen het uiterlijk, maar ook de kwaliteit van het voegwerk beïnvloedt. Onderhoud, zoals het herstellen van beschadigd voegwerk, is cruciaal voor de levensduur van een constructie en om vocht- of vorstschade te voorkomen.
Soorten voegen
Er bestaan diverse soorten voegen, die elk een eigen karakter geven aan bijvoorbeeld een gevel. Enkele veelvoorkomende types zijn de platvol gladde voeg, holle voeg, bol geklopte voeg, verdiepte voeg, schaduwvoeg, knipvoeg en snijvoeg. Een platvol voegwerk vult de voeg gelijk met de steen, wat zorgt voor een egaal vlak. Een verdiepte voeg ligt enkele millimeters dieper dan de steen, waardoor de steen meer 'uitspringt' en de voegen minder opvallen. Knipvoegen en snijvoegen zijn gespecialiseerde voegtechnieken die zorgen voor een strak resultaat, waarbij de voorkant van de mortel iets buiten de baksteen kan uitsteken. Een specifieke functionele voeg is de open stootvoeg, die wordt opengelaten voor vochtafvoer en ventilatie in metselwerk, bijvoorbeeld boven kozijnen of bij de fundering.
Constructieve voegen en materialen
Een constructieve voeg is een geplande onderbreking die nodig is om omvangrijke bouwonderdelen van elkaar te scheiden en vervormingen, zoals door temperatuurverschillen, op te vangen. Een dilatatievoeg is een voorbeeld van een constructieve voeg en is essentieel om scheurvorming door uitzetten en krimpen te voorkomen. Deze voegen worden vaak gevuld met een elastisch materiaal zoals kit. De keuze van het kitmateriaal hangt af van de functie van de voeg, zoals beloopbaarheid, akoestiek, brandwerendheid of waterdichtheid. Naast mortel en kit worden ook andere voegmaterialen gebruikt, waaronder specifieke producten voor gipsplaten om naden af te werken en scheurvorming te voorkomen.
Vergelijkbare termen
Metselwerk
Gebruikte bronnen: