Dilatatievoeg
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een dilatatievoeg, ook wel uitzetvoeg genoemd, is een voeg die is aangebracht om de 'werking' van bouwmaterialen, zoals uitzetting en krimp door temperatuur- of vochtveranderingen, op te vangen en zo schade te voorkomen.
Omschrijving
Dilatatievoegen worden toegepast in diverse constructies zoals gebouwen, bruggen, viaducten, vloeren en metselwerk. Ze creëren een strategisch geplaatste ruimte tussen bouwdelen, waardoor deze onafhankelijk van elkaar kunnen bewegen. Dit minimaliseert spanningen en krachten die anders zouden leiden tot scheurvorming, vervorming of andere schade aan de constructie. De noodzaak van dilatatievoegen is toegenomen door het gebruik van spouwmuren en verschillende bouwmaterialen met uiteenlopende uitzettingscoëfficiënten. De afmetingen en plaatsing van de voeg zijn afhankelijk van factoren zoals de grootte en belasting van de constructie, de gewenste waterdichtheid en de maximale beweging die de voeg moet opvangen. Gesloten dilatatievoegen worden vaak gevuld met elastische materialen zoals kit, vaak in combinatie met een rugvulling, om beweging toe te staan en tegelijkertijd waterdichtheid te bieden.
Soorten Dilatatievoegen
Er bestaan verschillende soorten dilatatievoegen, afhankelijk van de toepassing en de te verwachten bewegingen. Structurele dilatatievoegen vangen de bewegingen van structurele elementen op en worden vaak gebruikt in grote constructies zoals bruggen en viaducten. Verticale dilatatievoegen in metselwerk kunnen 'koud' (0-1 mm breed voor geringe krimp), 'open' (met strip, vaak 5 mm) of 'gesloten' (gevuld, ca. 10 mm) zijn. Horizontale dilatatievoegen, bijvoorbeeld bij betonnen galerijen of onder metselwerk ondersteund door geveldragers, zijn meestal gesloten en ongeveer 10 mm dik. Bij sierbestrating worden dilatatievoegen, ook wel bewegingsvoegen genoemd, aangebracht om uitzetting en krimp van tegels of stenen op te vangen en zo scheuren en verzakkingen te voorkomen. Waterdichte dilatatievoegen zijn essentieel in constructies waar waterdichtheid cruciaal is, zoals kelders, en worden vaak gerealiseerd met behulp van voegenbanden of specifieke kitten.
Materialen en Afwerking
De vulling van dilatatievoegen is vaak gemaakt van elastisch materiaal, zoals kit, dat zowel trek- als drukkrachten kan opvangen en bestand is tegen weersinvloeden. Een rugvulling van bijvoorbeeld kunststofschuim wordt achter de kit geplaatst om de juiste voegdiepte te creëren en driezijdige hechting te voorkomen, wat de elasticiteit ten goede komt. Bij dilatatievoegen in vloeren die belast worden door voertuigen, worden vaak dilatatievoegprofielen toegepast om afbrokkeling van de randen te voorkomen. Deze profielen kunnen gemaakt zijn van materialen zoals aluminium, verzinkt staal, roestvast staal of carbonfiber-versterkt epoxyharsbeton. Voor specifieke toepassingen, zoals bij natuursteen of in chemisch agressieve omgevingen, worden gespecialiseerde kitten gebruikt.
Vergelijkbare termen
Uitzettingsvoeg
Gebruikte bronnen: