Valbeveiliging
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Valbeveiliging omvat maatregelen en systemen die worden ingezet om het risico op vallen van hoogte te voorkomen of de gevolgen ervan te beperken.
Omschrijving
Valbeveiliging is cruciaal voor de veiligheid van werknemers die werkzaamheden op hoogte uitvoeren. Dit kan inhouden dat er aanpassingen aan de werkplek worden gedaan (collectieve valbeveiliging) of dat er persoonlijke beschermingsmiddelen worden gebruikt (individuele valbeveiliging). Volgens de Nederlandse wet- en regelgeving, zoals vastgelegd in onder andere het Arbeidsomstandighedenbesluit, zijn werkgevers en opdrachtgevers verantwoordelijk voor een veilige werkplek bij werken op hoogte. Vanaf een hoogte van 2,5 meter is valbeveiliging in principe verplicht, maar ook bij lagere hoogtes kan het noodzakelijk zijn als er sprake is van risicoverhogende omstandigheden, zoals werken boven water, wegen, machines, of bij openingen in vloeren.
Soorten valbeveiliging
Er wordt onderscheid gemaakt tussen twee hoofdcategorieën valbeveiliging: collectieve valbeveiliging en individuele valbeveiliging. Collectieve valbeveiliging beschermt meerdere personen tegelijk en kan permanent of tijdelijk zijn. Voorbeelden hiervan zijn hekwerken, leuningen, steigers, ladders en vangnetten. Individuele valbeveiliging is gericht op de bescherming van één persoon en bestaat vaak uit een systeem met een ankerpunt, een veiligheidsharnas en een verbindingsmiddel zoals een vallijn of valstopapparaat. Persoonlijke valbeveiliging wordt ingezet wanneer collectieve maatregelen niet mogelijk of onvoldoende zijn.
Onderdelen van persoonlijke valbeveiliging
Een compleet systeem voor persoonlijke valbeveiliging bestaat doorgaans uit vier essentiële componenten: ankerpunten (een stevig bevestigingspunt), een valharnas (om het lichaam te dragen en krachten te verdelen), connectoren (zoals valstopapparaten of veiligheidslijnen die het harnas met het ankerpunt verbinden) en eventuele middelen voor redding op hoogte. Het valharnas is ontworpen om de krachten bij een val gelijkmatig over het lichaam te verdelen en zo ernstig letsel te voorkomen. Valbeveiligingslijnen, ook wel levenslijnen genoemd, verbinden het harnas met een ankerpunt en beperken de valhoogte.
Vergelijkbare termen
Valbescherming
Gebruikte bronnen: