Upcycling

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Upcycling is het verwerken van materialen of producten op een zodanige manier dat er een nieuw product met dezelfde of zelfs hogere kwaliteit of waarde ontstaat, vaak met minimaal energieverbruik.

Omschrijving

Upcycling, ook wel hoogwaardige recycling genoemd, is een proces binnen de circulaire economie waarbij afvalmaterialen of gebruikte producten creatief worden hergebruikt. In tegenstelling tot traditionele recycling (downcycling), waarbij materialen in kwaliteit achteruitgaan, behoudt upcycling de waarde of voegt deze zelfs toe aan het oorspronkelijke materiaal. Het doel is het verminderen van afval, het besparen van natuurlijke hulpbronnen en het verlengen van de levensduur van materialen door innovatieve toepassingen. Dit kan variëren van het omvormen van oude objecten tot nieuwe producten met een andere functie tot het verwerken van bouwmaterialen tot nieuwe producten met betere parameters.

Upcycling in de bouw

In de bouwsector richt upcycling zich op het verwerken van bouwmaterialen zodat er een nieuw product met betere parameters wordt verkregen, met minimalisering van energieverbruik. Een andere benadering is het op een atypische manier gebruiken van afgedankte materialen of gebouwen. Voorbeelden hiervan zijn geveltegels gemaakt van verwerkt plastic afval of gebouwen waarbij delen van de gevel zijn gemaakt van gebruikte houten deuren of transportcontainers. Het doel in de bouw is om de enorme hoeveelheid bouw- en sloopafval te verminderen, milieukosten te verlagen en bij te dragen aan circulair bouwen waarbij grondstoffen en materialen in kringlopen blijven. Materialen zoals hout, metaal en glas zijn vaak geschikt voor upcycling in de bouw. Ook betonpuin kan na bewerking hergebruikt worden, hoewel het streven is naar hoogwaardig hergebruik waarbij de materialen hun waarde behouden of vergroten.

Verschil met recycling en hergebruik

Hoewel upcycling, recycling en hergebruik verwante concepten zijn binnen duurzaam materiaalgebruik, zijn er belangrijke verschillen. Bij recycling wordt materiaal afgebroken en verwerkt tot grondstoffen voor nieuwe producten, waarbij de kwaliteit kan afnemen (downcycling). Bij upcycling wordt de waarde van het oorspronkelijke materiaal behouden of verhoogd. Hergebruik behelst het opnieuw gebruiken van materialen of producten in hun oorspronkelijke vorm of voor hetzelfde doel, zonder ingrijpende bewerkingen. Upcycling ligt qua waardevermeerdering dichter bij hoogwaardig hergebruik dan bij downcycling.

Vergelijkbare termen

Recycling

Gebruikte bronnen: