Stapelmuren
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een stapelmuur is een muur die is opgebouwd door 'droog' stenen op elkaar te stapelen, waarbij geen cement, mortel of lijm wordt gebruikt als bindmiddel.
Omschrijving
Stapelmuren, ook wel 'droog gestapelde' muren genoemd,靠 elkaar op basis van zwaartekracht of doordat de elementen goed op elkaar aansluiten of in elkaar grijpen. Dit type muur vereist een specifieke bouwtechniek om stabiliteit te garanderen. Stapelmuren kunnen gemaakt worden van diverse materialen, zoals natuursteen, bakstenen, stoeptegels, grindtegels, oude dakpannen of bouwafval. Het stapelen gebeurt vaak laag voor laag, waarbij de rechtopstaande kieren tussen de stenen niet direct boven elkaar geplaatst worden voor een stevigere constructie. Soms worden langere stenen dwars in de muur geplaatst om als anker te dienen, met name bij keerwanden waar de muur iets achterover helt tegen de aarde. Een stabiele, vlakke ondergrond of een fundament van bijvoorbeeld stoeptegels of trottoirbanden is aan te raden, hoewel bij lage muurtjes een fundering niet altijd noodzakelijk is.
Toepassingen en functies
Stapelmuren kennen diverse toepassingen. Ze kunnen dienen als afscheidingen van tuindelen, keerwanden om hoogteverschillen op te vangen, of als wanden voor verhoogde borders of tuintjes. Daarnaast worden ze gebruikt als beschoeiing langs waterkanten zoals beken of vijvers. Een belangrijk aspect van stapelmuren, vooral in tuinen, is hun bijdrage aan de biodiversiteit. De kieren en gaten bieden schuilplaatsen voor diverse dieren zoals insecten, spinnen, kleine zoogdieren, amfibieën en reptielen. Ook creëren stapelmuren microklimaten met zowel zonnige als schaduwrijke, en droge als vochtige plekken, wat gunstig is voor verschillende plantensoorten. De techniek van stapelmuren wordt reeds lange tijd toegepast en wordt beschouwd als immaterieel erfgoed.
Materialen
Voor het bouwen van stapelmuren kunnen diverse materialen worden hergebruikt, wat bijdraagt aan duurzaamheid. Geschikte materialen zijn onder andere gebroken metselwerk, zeeschelpen, grind, steenslag, trottoir- en terrastegels, flagstones, bakstenen, dakpannen en trottoirbanden. Het gebruik van kalk als bindmiddel in specie kan aantrekkelijk zijn voor kalkminnende planten. De keuze van materialen kan het uiterlijk van de muur sterk beïnvloeden.
Vergelijkbare termen
Schanskorven
Gebruikte bronnen: