Spaakwiel
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een spaakwiel is een wiel waarbij de velg door middel van spaken is verbonden met de naaf in het midden.
Omschrijving
Spaken zijn meestal gemaakt van metaal of kunststof en vormen de verbinding tussen de velg en de wielnaaf, waar de as doorheen gaat. Het spaakwiel is een latere uitvinding dan het massieve wiel en maakte het wiel veel lichter. Vroeger werden houten spaakwielen gemaakt met een ijzeren band om de velg. Naast de naaf, spaken en velg is de ijzeren band een belangrijk onderdeel van een houten spaakwiel. Bij de bouw van wielen wordt veel vakmanschap en tijd gestoken in het maken van de verschillende onderdelen en de montage ervan. Een goede spaakspanning is cruciaal voor een stabiel en duurzaam wiel.
Toepassingen in de bouwcontext
Hoewel spaakwielen vooral bekend zijn van voertuigen zoals fietsen en historische wagens, worden ze in de bouwcontext specifiek genoemd als 'hijswiel'. Dit is een klein spaakwiel onder een console waar een hijstouw overheen loopt.
Historische context
De uitvinding van het spaakwiel, rond 1600 v. Chr. in Egypte, was een belangrijke ontwikkeling ten opzichte van de eerdere massieve wielen. Het maakte lichtere constructies mogelijk. Dit model werd later overgenomen in Europa.
Vergelijkbare termen
Wielspaak
Gebruikte bronnen: