Schuurberg
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een schuurberg is een type hooiberg met een stenen of houten onderbouw die fungeert als schuur, waardoor het zowel een schuur als een opslagruimte voor hooi of ongedorst graan is.
Omschrijving
De schuurberg is een traditioneel bouwwerk dat voorkomt in diverse regio's in Nederland, waaronder langs de Gelderse rivieren, in Zuid-Holland, Twente, de Betuwe en de IJsselstreek. Het combineert de functie van een hooiberg, met een verstelbare kap voor de opslag van gewassen zoals hooi, rogge of tarwestro, met die van een schuur door de aanwezigheid van een onderbouw. Deze onderbouw, vaak van steen of hout, biedt extra opslagruimte voor bijvoorbeeld kleinvee, werktuigen of materialen. De schuurberg, soms ook steltenberg genoemd, was in waterrijke gebieden zoals de Betuwe populair om opgeslagen gewassen droog te houden bij hoog water. Grotere schuurbergen konden een gemetselde centrale poer hebben voor extra stabiliteit.
Constructie en Varianten
Schuurbergen worden traditioneel gebouwd met houten roeden en een rieten kap, hoewel modernere varianten met stalen of betonnen roeden en golfplaten daken ook voorkomen. De kap is in hoogte verstelbaar om de hoeveelheid opgeslagen hooi te accommoderen, vaak door middel van palen waarlangs de kap omhoog of omlaag kan schuiven. Een schuurberg kan uitgebouwd zijn aan één of meerdere zijden, wat resulteert in een grotere en bruikbaardere binnenruimte. De vier-, vijf- en zesroedige hooibergen kunnen worden uitgebouwd tot schuurbergen. In Oost-Nederland worden relatief kleine schuurbergen gebouwd. De constructie maakt vaak gebruik van authentieke verbindingen zoals pen-en-gat- en ankerbalkverbindingen. Een tasberg, een vierroedige steltenberg met een verhoogde vloer (tasvloer), kan ook tot schuurberg worden uitgebouwd.
Huidig Gebruik
Hoewel oorspronkelijk bedoeld voor agrarische opslag, worden schuurbergen tegenwoordig vaak hergebruikt en aangepast voor nieuwe functies. Mogelijke hedendaagse toepassingen zijn onder andere gebruik als stal, berging, kantoorruimte, Bed & Breakfast, vakantiehuisje, buitenkeuken, carport of terrasoverkapping. Bij het bouwen van een nieuwe schuurberg wordt geadviseerd te kijken naar de streekeigen kenmerken en eventuele historische locaties op het erf.
Vergelijkbare termen
Ophoging
Gebruikte bronnen: