Schaft

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

In de bouwkunde kan 'schaft' verwijzen naar een zuil zonder voetstuk of bekroning, of naar de etenspauze van bouwvakkers.

Omschrijving

Het woord 'schaft' kent in de bouwkunde twee gangbare betekenissen. Ten eerste kan het duiden op een zuil (kolom) waarbij het onderste deel (voet) en het bovenste deel (kop of kapiteel) ontbreken. De schaft is dan het cilindrische of prismatische middendeel van de zuil. Daarnaast staat 'schaft' in de bouw gebruikelijk voor de pauze die bouwvakkers nemen om te eten, vaak de lunchpauze genoemd. Deze pauze wordt doorgebracht in een tijdelijke, verplaatsbare ruimte op de bouwplaats, zoals een schaftwagen of bouwkeet.

Schaft als bouwpauze

De schaft, als aanduiding voor de etenspauze, is een belangrijk moment op de bouwplaats. Bouwvakkers gebruiken hiervoor vaak een schaftkeet of schaftwagen, een mobiele unit die dient als onderkomen voor pauzes, en soms ook als kantoor of opslagruimte voor gereedschap en materialen. Deze schaftketen zijn er in verschillende soorten en maten en kunnen worden aangepast aan de behoeften op de bouwplaats, bijvoorbeeld met isolatie, verwarming of sanitaire voorzieningen.

Schaft bij gereedschap

Naast de bouwkundige betekenissen kan 'schaft' ook verwijzen naar het deel van handgereedschap, zoals doorslagen, pendrijvers of beitels, dat vastgehouden wordt of de verbinding vormt met bijvoorbeeld een machine. Dit deel heeft vaak een specifieke vorm, zoals achtkantig of zeskantig, voor een betere grip of passing.

Vergelijkbare termen

Kozijn

Gebruikte bronnen: