Rioolstelsel
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een rioolstelsel, ook wel riolering genoemd, is een ondergronds systeem van buizen, putten en pompen dat afvalwater en hemelwater inzamelt en afvoert.
Omschrijving
Het doel van een rioolstelsel is het veilig en hygiënisch transporteren van afvalwater en neerslag, om zo volksgezondheidsproblemen te voorkomen en het milieu te beschermen. Het afgevoerde water wordt naar een rioolwaterzuiveringsinstallatie (RWZI) getransporteerd voor zuivering, of in het geval van relatief schoon hemelwater, direct naar oppervlaktewater geleid. Rioolstelsels zijn essentieel voor de stedelijke infrastructuur. Ze bestaan uit een netwerk van leidingen, inspectieputten (mangaten) en soms gemalen, zeker in vlakke gebieden waar afschot beperkt is en water naar een hoger punt gepompt moet worden. In Nederland is een uitgebreid rioleringsnetwerk aanwezig waarop vrijwel alle woningen en bedrijven zijn aangesloten.
Soorten rioolstelsels
Er worden hoofdzakelijk twee typen rioolstelsels onderscheiden: gemengde stelsels en gescheiden stelsels. Bij een gemengd stelsel worden huishoudelijk afvalwater en hemelwater gezamenlijk via één buizenstelsel afgevoerd. Dit kan bij hevige regenval leiden tot overstorten, waarbij een teveel aan water ongezuiverd in oppervlaktewater terechtkomt. Bij een gescheiden stelsel worden afvalwater en hemelwater via aparte leidingen ingezameld en afgevoerd. Dit maakt het mogelijk om relatief schoon hemelwater direct naar oppervlaktewater af te voeren, wat de belasting op de rioolwaterzuiveringsinstallatie vermindert. Een verbeterd gescheiden stelsel is ook een mogelijkheid, waarbij er nog steeds een scheiding is, maar met specifieke voorzieningen.
Materialen
Historisch gezien werden riolen in de Middeleeuwen als open goten aangelegd. Moderne rioolbuizen worden gemaakt van diverse materialen. In woningen en bedrijven wordt vaak PVC gebruikt voor binnenriolering. Voor hoofdriolen worden veelal betonnen buizen of gresbuizen toegepast. Ook gietijzer en kunststof zijn materialen die in rioolstelsels worden gebruikt, bijvoorbeeld bij persrioleringssystemen waar water onder druk wordt verplaatst.
Vergelijkbare termen
Hemelwaterafvoer
Gebruikte bronnen: