pandrecht
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een pandrecht is een beperkt zekerheidsrecht dat wordt gevestigd op goederen, anders dan registergoederen, om een geldvordering met voorrang te kunnen verhalen indien de schuldenaar niet aan zijn verplichtingen voldoet.
Omschrijving
Pandrecht dient als zekerheid voor een schuldeiser dat een vordering wordt voldaan. Het kan worden gevestigd op roerende zaken, zoals inventaris, voorraad, auto's en machines, maar ook op vermogensrechten zoals vorderingen en aandelen. Het wezenlijke verschil met hypotheekrecht is dat pandrecht niet op registergoederen (zoals onroerende zaken, teboekgestelde schepen en luchtvaartuigen) wordt gevestigd, waarvoor juist het hypotheekrecht bedoeld is. De persoon die het pandrecht verleent, wordt de pandgever genoemd, en degene die het pandrecht verkrijgt, is de pandhouder. Als de pandgever in gebreke blijft met de terugbetaling van de schuld, heeft de pandhouder het recht om het verpande goed te verkopen (parate executie) en zich met voorrang te verhalen op de opbrengst, zonder hiervoor eerst een gerechtelijke uitspraak nodig te hebben. In geval van faillissement van de pandgever behoudt de pandhouder deze positie en kan hij het verpande goed buiten het faillissement om executeren.
Soorten pandrecht
Er worden globaal twee soorten pandrecht onderscheiden: vuistpand en stil pandrecht. Bij een vuistpand komt het verpande goed in de feitelijke macht van de pandhouder of een derde. Bij een stil pandrecht blijft het goed in het bezit van de pandgever. De vestiging van een stil pandrecht op roerende zaken of rechten kan plaatsvinden via een authentieke (notariële) akte of een geregistreerde onderhandse akte. Een stil pandrecht op vorderingen kan worden omgezet naar een openbaar pandrecht door mededeling te doen aan de debiteur van de pandgever, waarna de pandhouder bevoegd wordt om de vordering te innen.
Vestiging en vereisten
Een pandrecht ontstaat door vestiging. Hiervoor is een geldige titel vereist, zoals een afspraak tussen schuldenaar en schuldeiser (vaak vastgelegd in een pandakte of geldleningsovereenkomst), en beschikkingsbevoegdheid van de pandgever over het te verpanden goed. Daarnaast moeten de verpande goederen voldoende duidelijk in de pandakte worden omschreven. Hoewel niet alle goederen individueel omschreven hoeven te worden, moet de akte wel zodanige gegevens bevatten dat achteraf aan de hand van de administratie kan worden vastgesteld om welke goederen het gaat. Pandrecht kan alleen worden gevestigd op overdraagbare goederen. Indien de vordering waarvoor het pandrecht is gevestigd volledig is afgelost, vervalt het pandrecht automatisch, aangezien het een afhankelijk recht is.
Vergelijkbare termen
Hypotheek
Gebruikte bronnen: