Overspanning
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
De overspanning is de afstand tussen twee steunpunten die door een dragend constructiedeel wordt overbrugd, zoals een balk, ligger, spant, latei of boog.
Omschrijving
In de bouwkunde is de overspanning een fundamenteel concept. Het verwijst naar de vrije ruimte die wordt overbrugd door een constructie-element tussen de punten waar het ondersteund wordt. Deze steunpunten kunnen bijvoorbeeld kolommen, pijlers of consoles zijn. De grootte van de overspanning is afhankelijk van diverse factoren, waaronder het gebruikte materiaal, de vorm van de constructie en de krachten die erop werken. Een grotere overspanning vereist doorgaans een complexere en sterkere constructie om de belastingen veilig af te dragen.
Soorten overspanningen en materialen
Overspanningen komen voor in diverse constructies, zoals bruggen, daken en vloeren. Afhankelijk van de vereiste sterkte, duurzaamheid en toepassing kunnen verschillende materialen worden ingezet. Veelgebruikte materialen zijn hout, staal, beton en composietmaterialen. De keuze van het materiaal beïnvloedt de mogelijke grootte van de overspanning. Zo maakt de hoge sterkte van staal grotere overspanningen mogelijk dan houten balken, hoewel technieken zoals gelamineerd hout de capaciteit van hout vergroten. Bij betonconstructies kunnen technieken zoals voorgespannen beton efficiëntere en grotere overspanningen realiseren.
Vrije en effectieve overspanning
Binnen de bouwkunde wordt onderscheid gemaakt tussen vrije overspanning en effectieve overspanning. De vrije overspanning is de onbelemmerde afstand tussen de binnenvlakken van twee interne steunpunten. Dit vertegenwoordigt de bruikbare ruimte zonder tussenliggende obstakels. De effectieve overspanning, ook wel ontwerpoverspanning genoemd, is de afstand tussen de middellijnen van de steunpunten en wordt gebruikt voor constructieve berekeningen om buigmomenten op balken of platen te bepalen, rekening houdend met de lastverdeling.
Vergelijkbare termen
Ligger
Gebruikte bronnen: