Ligger
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een ligger, ook wel drager of balk genoemd, is een constructie-element dat belastingen over een overspanning overbrengt naar ondersteunende punten zoals kolommen of muren.
Omschrijving
Liggers zijn fundamentele onderdelen in de bouw en civiele techniek. Ze zijn ontworpen om voornamelijk verticale belastingen, zoals het gewicht van vloeren, daken of bruggen, te dragen en deze veilig af te leiden naar de dragende constructie eronder. De stijfheid van een ligger is cruciaal om overmatige doorbuiging te voorkomen. De vorm van de doorsnede van een ligger, zoals een I-, H-, of T-profiel, en het gebruikte materiaal bepalen in belangrijke mate de sterkte en stijfheid. Naast de standaard ligger bestaan er ook gespecialiseerde typen zoals de verstijvingsligger, die extra stijfheid biedt, en de vakwerkligger, een samengestelde ligger die efficiënt met materiaal omgaat door een driehoeksstructuur te gebruiken of de Vierendeelligger zonder diagonalen met momentvaste knopen.
Materialen
Liggers kunnen van diverse materialen gemaakt worden, afhankelijk van de toepassing en de vereiste draagkracht en duurzaamheid. Veelgebruikte materialen zijn staal, gewapend beton, voorgespannen beton en hout. Stalen liggers zijn geschikt voor grote overspanningen en zware belastingen, terwijl houten liggers vaak in traditionele bouw worden toegepast. Betonnen liggers worden veel gebruikt in moderne constructies vanwege hun draagkracht en brandwerendheid. Daarnaast bestaan er ook samengestelde houten producten zoals gelamineerde liggers (lijmhout) die, opgebouwd uit verlijmde lamellen, grote overspanningen kunnen bereiken en een natuurlijke uitstraling bieden.
Toepassingen
Liggers worden in een breed scala aan bouwconstructies toegepast. In de woningbouw ondersteunen ze vloeren en daken. Bij bruggen vormen ze de hoofdondersteuning voor het wegdek. Industriële hallen maken gebruik van liggers voor het dragen van zware machines. Ook in spoorwegen worden diverse typen liggers, zoals dwarsliggers en wisselliggers van beton, hout of kunststof, gebruikt ter ondersteuning van de rails.
Vergelijkbare termen
Balk
Gebruikte bronnen: