Organische grond
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Grond die een aanzienlijke hoeveelheid organisch materiaal bevat, afkomstig van planten-, dieren- en micro-organismeresten, en wordt gekenmerkt door een donkere kleur en doorgaans hogere vruchtbaarheid.
Omschrijving
Organische grond, ook wel humeuze grond genoemd, dankt zijn eigenschappen aan de aanwezigheid van organische stof, wat bestaat uit koolstof en stikstof en afkomstig is van levende organismen zoals dier, plant of micro-organismen. Deze organische stof bevindt zich naast minerale delen, water en lucht in de bodem. De hoeveelheid organische stof kan per grondsoort verschillen en heeft invloed op diverse bodemeigenschappen. In de landbouw draagt organische stof bij aan de bodemvruchtbaarheid, waterhuishouding en structuur van de grond. Het kan voedingsstoffen bufferen en geleidelijk afgeven, de doorworteling verbeteren en de weerstand tegen slemp en erosie verhogen. De afbraak van organische stof is een continu proces.
Toepassing en belang in de bouw
In de bouw wordt organische grond, met name de toplaag of zwarte grond, over het algemeen niet als draagkrachtig beschouwd voor funderingen. Dit komt doordat organisch materiaal de dichtheid van de grond kan verlagen en de draagkracht kan verminderen, zeker bij natte omstandigheden. Om verzakkingen en schade aan gebouwen te voorkomen, wordt organische grond bij grondwerkzaamheden vaak verwijderd. De draagkracht van de grond is een cruciale factor bij het bepalen van de toe te passen funderingstypes. Zandlagen van voldoende dikte worden daarentegen vaak wel als voldoende draagkrachtig gezien voor funderingen. Een te hoog organisch stofgehalte kan ook nadelige effecten hebben, zoals het als smeermiddel werken waardoor meer verdichting optreedt bij zware belasting. Ook kan de snelle afbraak van verse organische stof zuurstof in de bodem verbruiken, wat negatieve gevolgen kan hebben.
Verwerking van organische grond
Bij bouwprojecten en bodemsaneringen kan veel grond vrijkomen, waaronder organische grond. Verontreinigde organische grond kan gereinigd worden, bijvoorbeeld door biologische grondreiniging waarbij organische verontreinigingen worden afgebroken door bacteriën. Deze methode is geschikt voor stoffen zoals minerale oliën. Gereinigde of schone organische grond kan, afhankelijk van de kwaliteit en eventuele bewerking, hergebruikt worden, bijvoorbeeld voor grondverbetering of in groenvoorzieningen.
Vergelijkbare termen
Veen
Gebruikte bronnen: