Natuurbehoud

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Natuurbehoud omvat het instandhouden, herstellen en ontwikkelen van natuur en het natuurlijke milieu om de biologische diversiteit te beschermen en te vergroten.

Omschrijving

Natuurbehoud is een breed begrip dat gericht is op het beschermen, beheren en ontwikkelen van natuurlijke habitats en ecosystemen. Dit kan door middel van maatregelen zoals natuurbescherming, natuurontwikkeling en natuurbeheer. Het doel is het behoud en herstel van de biologische diversiteit en het tegengaan van negatieve menselijke invloeden zoals ontbossing, verstedelijking, vervuiling en klimaatverandering.

Natuurbehoud in de bouw

In de bouwsector speelt natuurbehoud een steeds belangrijkere rol. Overheden en opdrachtgevers stellen vaker eisen op het gebied van natuur bij bouwprojecten. Dit uit zich in tenders waarbij natuurwaarde toevoegen een businesscase kan zijn. Het gaat hierbij om natuurverbetering, niet enkel om compensatie. Praktische handvatten en innovatieve oplossingen worden gezocht om bouwactiviteiten natuurvriendelijk te laten verlopen, bijvoorbeeld door rekening te houden met beschermde diersoorten zoals vleermuizen en zwaluwen tijdens bouw- en renovatiewerkzaamheden. Ook 'fauna-inclusief bouwen', waarbij in nieuwbouw en renovatie rekening wordt gehouden met de leefomgeving van dieren, wint aan belang. Ruimtelijke ordening is hierbij cruciaal, waarbij bestemmingsplannen en ruimtelijke uitvoeringsplannen de toegestane activiteiten bepalen en omgevingsvergunningen nodig zijn voor bouwen en andere ingrepen in het landschap.

Beleid en wetgeving

Beleid en wetgeving spelen een sleutelrol in natuurbehoud. De Omgevingswet, bijvoorbeeld, behandelt natuur als onderdeel van de fysieke leefomgeving en beoogt de bescherming en ontwikkeling ervan. Internationaal en Europees beleid, zoals de Vogel- en Habitatrichtlijn, leidt tot de aanwijzing van speciale beschermingszones (Natura 2000-gebieden) waarvoor specifieke instandhoudingsdoelstellingen gelden. Projecten die hierop impact kunnen hebben, vereisen natuurtoetsen of milieueffectrapportages om de effecten in beeld te brengen en maatregelen te bepalen om negatieve gevolgen te voorkomen, te beperken of te compenseren. Natuurcompensatie is een uiterste maatregel wanneer schade aan beschermde natuur onvermijdbaar is na het toepassen van alternatieven en verzachtende maatregelen.

Vergelijkbare termen

Milieubescherming

Gebruikte bronnen: