Mastiek
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Mastiek is een verzamelnaam voor diverse mengsels, vaak op basis van bitumen of kunsthars, die gebruikt worden als afdichtingsmiddel, vulmiddel of kleefstof in de bouw.
Omschrijving
Historisch gezien werd mastiek veel toegepast als dakbedekking op platte of licht hellende daken. Dit teerachtige materiaal, gewonnen uit de fabricage van lichtgas uit steenkool, bestond uit een vulstof, zand en koolteerpek. Het werd in rollen verwerkt en met vloeibaar pek vastgezet. De toepassing van teermastiek als dakbedekking is echter sinds eind jaren '70 in Nederland verboden vanwege de gezondheidsrisico's bij verhitting, waarbij giftige en kankerverwekkende stoffen vrijkomen. Een ander historisch gebruik van mastiek was als stopverf voor het dichten van gaten, scheuren in houtwerk en het vastzetten van ruiten, oorspronkelijk gemaakt van krijtpoeder en lijnolie. Tegenwoordig wordt hiervoor stoppasta op basis van lijnolie, kunsthars en vulstoffen gebruikt. Mastiek wordt ook toegepast in de vorm van vochtafdichtende banden en als gietasfalt voor waterdichte lagen op bijvoorbeeld bruggen of parkeerdaken.
Toepassingen en materialen
Mastiek kent diverse toepassingen, waaronder als waterdichte onderlaag bij dakbedekking op platte daken, geschikt voor ondergronden als beton, hout en bitumen. Dit type mastiekdakisolatie is een dikke, dampdichte bitumenlaag die bijdraagt aan isolatie en waterdichtheid. Het beschermt tegen waterinfiltratie en verlengt de levensduur van het dak. Polyurethaanmastiek wordt gebruikt als elastische kit voor het afdichten van bewegings- en dilatatievoegen, en hecht goed op diverse bouwmaterialen zoals hout, metaal en metselwerk. Gietasfalt, een type asfalt met een hoog aandeel mastiek, wordt toegepast als waterdichte laag. Vochtafdichtende mastiekbanden, vaak op basis van butylrubber, worden gebruikt om te voorkomen dat vocht gevoelige gebieden binnendringt en hechten op diverse oppervlakken zoals beton, metaal en kunststof.
Historisch gebruik en nadelen
Tot in de jaren '70 was mastiek een gangbare dakbedekking voor platte en licht hellende daken. Het materiaal, gemaakt van vulstof, zand en koolteerpek, werd in die tijd veel gebruikt bij gebrek aan betere alternatieven. Echter, mastiek had aanzienlijke nadelen. Het was gevoelig voor weersomstandigheden; in de zomer werd het vloeibaar door hitte en UV-straling, terwijl het in de winter hard en brokkelig werd. De voornaamste reden voor het verbod was de gezondheidsrisico's tijdens de verwerking: het verhitten van teermastiek produceerde giftige en kankerverwekkende dampen. Bovendien stond het platte dak met mastiek bekend om frequente lekkages en was het lastig te repareren. Bitumen werd een veelgebruikte vervanger na het verbod op mastiek.
Vergelijkbare termen
Kit
Gebruikte bronnen: