Mantelzorgwoning
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een mantelzorgwoning is een zelfstandige woning op het terrein van een bestaande woning, bedoeld voor de huisvesting van maximaal twee personen van wie ten minste één persoon mantelzorg verleent aan of ontvangt van een bewoner van de hoofdwoning.
Omschrijving
Een mantelzorgwoning maakt het mogelijk dat mantelzorger en zorgontvanger dicht bij elkaar wonen met behoud van privacy. Dit kan een aparte woning in de tuin zijn, een aanbouw aan het bestaande huis, of een omgebouwd bijgebouw zoals een garage. Hoewel vaak vergunningsvrij te realiseren, moet een mantelzorgwoning voldoen aan het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl), dat regels bevat voor onder andere veiligheid, gezondheid en bruikbaarheid. De specifieke regels en eventuele vergunningsplicht kunnen per gemeente verschillen. Bij twijfel is het raadzaam contact op te nemen met de gemeente of het Omgevingsloket te raadplegen. Wanneer de mantelzorg stopt, mag de woning niet langer als zelfstandige woning worden gebruikt en moeten bijvoorbeeld de keuken en badkamer worden verwijderd.
Soorten mantelzorgwoningen
Er zijn verschillende manieren om een mantelzorgwoning te realiseren. Dit kan door het plaatsen van een nieuwe, vrijstaande woning in de tuin, het bouwen van een aanbouw aan het bestaande huis, of het ombouwen van een bestaand bijgebouw zoals een schuur of garage. Ook prefab of modulaire mantelzorgwoningen behoren tot de mogelijkheden, waarbij de woning grotendeels in een fabriek wordt gebouwd en op locatie geplaatst.
Regelgeving en vergunning
In veel gevallen is voor het bouwen of plaatsen van een mantelzorgwoning geen omgevingsvergunning nodig. Er zijn echter uitzonderingen, bijvoorbeeld als het huis een monument is of in een beschermd stads- of dorpsgezicht ligt. Ondanks dat er geen vergunning nodig is, moet de mantelzorgwoning wel voldoen aan de technische bouwregels van het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) en gelden de ruimtelijke bouwregels van het gemeentelijk omgevingsplan. Gemeenten kunnen aanvullende regels hebben. Bij twijfel is het altijd verstandig om contact op te nemen met de gemeente.
Pré-mantelzorgwoning
Een pré-mantelzorgwoning is een woning die alvast gebouwd of geplaatst wordt met het oog op toekomstige mantelzorg, ook als er op dat moment nog geen sprake is van een intensieve zorgbehoefte. Voor een pré-mantelzorgwoning is in de meeste gevallen wel een vergunning nodig, vaak een tijdelijke voor bijvoorbeeld 10 jaar. De regels en voorwaarden hiervoor kunnen per gemeente verschillen.
Vergelijkbare termen
Tijdelijke woning
Gebruikte bronnen: