Luchtboog
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een luchtboog is een boogvormige constructie aan de buitenzijde van een gebouw, vaak toegepast in de gotische architectuur, die de zijwaartse krachten (spatkrachten) van een gewelf overbrengt naar een steunbeer.
Omschrijving
Luchtbogen zijn een kenmerkend element van voornamelijk gotische kerken en kathedralen. Ze vormen een verbinding tussen de muur van bijvoorbeeld het middenschip, waar het gewelf rust, en een vaak vrijstaande steunbeer. De gebogen vorm zorgt ervoor dat de horizontale druk die het gewelf uitoefent, wordt afgeleid naar de steunbeer, die deze verticale krachten opvangt en naar de fundering leidt. Dit constructieprincipe maakte het mogelijk om hogere en slankere kerkgebouwen te realiseren met grotere raampartijen, wat bijdroeg aan de kenmerkende lichte en ruimtelijke uitstraling van de gotiek. De luchtboog kan rusten op een luchtboogstoel, het verticale deel van de steunbeer, dat soms bekroond wordt met pinakels. Pinakels zijn niet alleen decoratief, maar verhogen ook het gewicht van de steunbeer, wat helpt bij het beter opvangen van de spatkrachten.
Vergelijkbare termen
Steunbeer
Gebruikte bronnen: