Leembakoven
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een leembakoven is een oven die traditioneel wordt gebouwd met leem, een natuurlijk bouwmateriaal.
Omschrijving
Leembakovens worden gemaakt van leem, een mengsel van zand en klei, soms aangevuld met organisch materiaal zoals stro voor isolatie en sterkte. Ze hebben vaak een koepel- of halve-ei-vorm. Leemovens worden gebruikt voor het bakken van onder andere brood en pizza. De warmte wordt in de ovenwand opgeslagen door de oven met hout te stoken, waarna de asresten worden verwijderd en het baksel in de restwarmte wordt gegaard. Een goed gebouwde leemoven kan lang warmte vasthouden. Leemovens kunnen buiten worden gebouwd, eventueel met een beschermend afdak, omdat leem zacht kan worden door water.
Materialen
De basis van een leembakoven is leem, een mengsel van klei en zand. Vaak wordt stro toegevoegd, wat zorgt voor isolatie en helpt scheurvorming tijdens het drogen te verminderen. De vloer van de oven kan bestaan uit leem of vuurvaste stenen. Een fundering van bakstenen, zwerfkeien of stoeptegels vormt de basis voor de oven.
Bouw en Vorm
Leembakovens kunnen verschillende vormen hebben, waarbij een halve-ei- of koepelvorm gebruikelijk is vanwege de regenbestendigheid en warmteverdeling. De wanden worden opgebouwd uit lagen leem, die dik genoeg moeten zijn om warmte vast te houden. De dikte van de lemen wanden ligt doorgaans tussen de 7 en 10 cm. Soms wordt een sokkel gemetseld om de oven op stahoogte te brengen. De opening van de oven wordt vaak iglo-achtig gevormd en kan worden afgedekt. Bescherming tegen regen, bijvoorbeeld met een afdak of een laag kalkmortel, is aan te raden omdat leem door water weer zacht wordt.
Vergelijkbare termen
Leemoven
Gebruikte bronnen: