Landhervorming

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Landhervorming is een proces waarbij wetten, regels of gebruiken met betrekking tot grondbezit, landgebruik en grondoverdracht worden gewijzigd. Dit kan inhouden dat grond, veelal landbouwgrond, opnieuw wordt verdeeld, vaak van grootgrondbezitters naar kleinere of landloze boeren.

Omschrijving

Landhervorming is een doelbewuste wijziging in het grondbezit, besloten door een overheid om diverse redenen, waaronder ideologische, etnische, economische of sociaal-politieke motieven. Het proces heeft een verplicht karakter en behelst een wijziging van eigendoms- of gebruiksrechten, of het rechtsstelsel inzake grondbezit in het algemeen. Hoewel het primair gericht is op landbouwgrond en het aanpakken van ongelijkheid in grondbezit, kan het ook bredere doelen dienen zoals het bevorderen van duurzaam landgebruik en economische efficiëntie. Het kan variëren van grootschalige herverdeling van grond tot minder ingrijpende hervormingen gericht op landadministratie. Landhervorming is vaak een politiek geladen proces en kan gepaard gaan met weerstand.

Context en Doelen

De achterliggende motieven voor landhervorming variëren sterk en kunnen gericht zijn op het creëren van gemeenschapsbezit, het bevorderen van rechtvaardigheid, of het efficiënter maken van landgebruik. Mechanisme kunnen variëren van marktgerichte benaderingen waarbij boeren grond kopen, tot onteigening van grootgrondbezitters, al dan niet met compensatie. Historisch gezien is landhervorming een belangrijk thema geweest bij revoluties en opstanden.

Verband met Bouw en Civiele Techniek

Hoewel landhervorming van oudsher sterk gekoppeld is aan de agrarische sector en sociaal-economische doelen, kan het raakvlakken hebben met bouw en civiele techniek. Grootschalige wijzigingen in landgebruik en eigendom kunnen infrastructuurontwikkeling vereisen, zoals irrigatiesystemen. Stedenbouwkundige plannen, die gericht zijn op de inrichting van de ruimte, kunnen voortkomen uit of beïnvloed worden door ideeën over landhervorming, met name in de context van volkshuisvesting en de ontwikkeling van woonwijken. Landhervormingen kunnen ook invloed hebben op vastgoedontwikkeling en de woningmarkt door het introduceren van nieuwe mechanismen voor landtransacties.

Gebruikte bronnen: