Jugendstil
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
De Jugendstil is een internationale kunst- en architectuurstroming die tussen circa 1890 en 1914 populair was, voornamelijk gekenmerkt door decoratieve elementen geïnspireerd op de natuur, vloeiende lijnen en asymmetrie.
Omschrijving
Jugendstil, ook bekend als Art Nouveau in onder andere België en Frankrijk, ontstond als reactie op het teruggrijpen op historische stijlen en de massaproductie van de industrialisatie. De beweging wilde een nieuwe, eigentijdse stijl creëren waarin kunst en leven werden geïntegreerd. Dit uitte zich in een focus op decoratie en het gebruik van organische, asymmetrische vormen die doen denken aan planten en dieren. Naast architectuur was de Jugendstil ook prominent aanwezig in de toegepaste kunst, zoals meubels, glaswerk en affiches.
Kenmerken in de architectuur
In de architectuur kenmerkt de Jugendstil zich door het gebruik van decoratieve elementen zoals plantaardige motieven (bloemen, bladeren) en sierlijke, asymmetrische lijnen, vaak aangeduid als de 'zweepslaglijn'. Materialen zoals siersmeedijzerwerk en glas-in-lood werden veel toegepast. Opvallend zijn ook het gebruik van lichtgekleurde bakstenen, loggia's, torentjes en erkers. De stijl streefde naar een totaalkunstwerk, waarbij zowel het exterieur als het interieur in de stijl werden vormgegeven.
Internationale verschillen en einde
Hoewel de term Jugendstil vooral in Duitsland, Oostenrijk en Nederland gebruikt wordt, staat de stroming internationaal bekend als Art Nouveau. Lokaal werden de kenmerken aangepast, waarbij de Jugendstil in Nederland soms zakelijker was, terwijl deze in België vaak zwieriger en weelderiger was. De bloeiperiode van de Jugendstil was relatief kort en eindigde grotendeels rond het begin van de Eerste Wereldoorlog.
Vergelijkbare termen
Art Nouveau
Gebruikte bronnen: