Hygroscopisch gedrag
Laatst bijgewerkt: 13-10-2025
Definitie
Hygroscopisch gedrag is de eigenschap van een materiaal om vocht (waterdamp) uit de omringende lucht op te nemen, op te slaan en weer af te geven, afhankelijk van de relatieve luchtvochtigheid en temperatuur.
Omschrijving
Materialen met hygroscopisch gedrag trekken waterdamp uit de lucht aan en binden dit, wat moleculaire adsorptie wordt genoemd. Dit kan leiden tot een stijging van het vochtgehalte en volumeveranderingen zoals uitzetting of krimp. Hout, textiel, papier, karton, gipskartonplaten, gips en pleisters zijn voorbeelden van hygroscopische materialen. Hygroscopisch gedrag is van belang in de bouw, omdat het de duurzaamheid en stabiliteit van constructies kan beïnvloeden, vooral in vochtige omstandigheden. Ongecontroleerd hygroscopisch gedrag kan problemen veroorzaken zoals kromtrekken, scheuren, blaarvorming en de groei van schimmels. Zouten in metselwerk of pleisterwerk kunnen ook hygroscopisch zijn en vocht aantrekken, wat leidt tot vochtige plekken en potentieel schade.
Evenwichtsvochtgehalte
Het evenwichtsvochtgehalte is het vochtgehalte dat een materiaal uiteindelijk bereikt bij een constante relatieve luchtvochtigheid en temperatuur. Dit vochtgehalte varieert per materiaalsoort en de omgevingsomstandigheden. De snelheid waarmee dit evenwicht wordt bereikt, hangt af van onder andere de materiaalsoort, temperatuur, relatieve vochtigheid en de poriënstructuur van het materiaal. In het Belgische klimaat varieert het evenwichtsvochtgehalte van hout bijvoorbeeld tussen ongeveer 7% (binnen in de winter) en 19% (buiten in de winter).
Toepassing en implicaties in de bouw
Rekening houden met hygroscopisch gedrag is cruciaal bij het ontwerpen en bouwen. Materialen met een sterk hygroscopisch karakter, zoals veel natuurlijke bouwmaterialen, kunnen bijdragen aan een stabieler binnenklimaat door vocht te bufferen. Ze nemen vocht op bij hoge luchtvochtigheid en geven dit af bij lage luchtvochtigheid. Dit kan helpen om condensatie te verminderen en schimmelvorming te voorkomen. Echter, overmatig of ongecontroleerd vochttransport door hygroscopische materialen kan leiden tot schade aan de constructie en vermindering van isolatiewaarden. Materialen zoals steenwol en glaswol zijn juist niet hygroscopisch, wat gunstig is voor hun isolerende functie.
Vergelijkbare termen
Capillariteit |
vochtabsorptie
Gebruikte bronnen: