Hooihuis
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een hooihuis, ook wel kaakberg genoemd, is een type gesloten hooiberg of schuur met een vierkante plattegrond en een vast tent- of piramidedak, voornamelijk voorkomend in Noord-Holland.
Omschrijving
Het hooihuis is een regionale variant van de hooiberg en is vaak aangebouwd aan een langhuisboerderij, waarbij het aan de stal grenst. De constructie bestaat uit een vierkant houtskelet met twee gebinten, gestabiliseerd door schoren. De wanden zijn meestal betimmerd met gepotdekselde planken, vaak zwart geteerd, om het hooi te beschermen tegen weer en wind. Vanwege het risico op hooibroei is goede ventilatie essentieel. In tegenstelling tot traditionele hooibergen heeft een hooihuis een vaste kap.
Constructie en kenmerken
Een hooihuis heeft een vierkant grondplan en een houtskelet dat het vaste dak draagt. De wanden worden doorgaans gevormd door gepotdekselde planken, wat zorgt voor bescherming. De kap is meestal een tentdak of piramidedak en is in tegenstelling tot veel andere hooibergtypes niet in hoogte verstelbaar. Deze gesloten constructie beschermde het hooi in het vochtige en winderige klimaat van de regio waar het hooihuis voorkomt. Hoge deuren maakten de aan- en afvoer van hooi mogelijk, soms ook op een verdieping. Goede ventilatie was belangrijk om broei te voorkomen. Een pannenhooihuis heeft zowel de wanden als het dak bedekt met dakpannen.
Regionale verspreiding en relatie tot andere gebouwen
Hooihuizen, ook bekend als kaakbergen, komen voornamelijk voor in Noord-Holland, met name in Waterland, de Zaanstreek en de Beemster. Ze zijn vaak vastgebouwd aan het achterste deel van een langhuisboerderij, grenzend aan de stal, waardoor een hooihuisboerderij ontstaat. Dit zorgde voor een efficiënte aanvoer van hooi naar het vee in de stal. Het hooihuis wordt gezien als een voorloper van de stolpboerderij, waarbij de functies wonen, stallen en hooiberging onder één groot dak zijn samengebracht.
Vergelijkbare termen
Schuur |
hooiberg
Gebruikte bronnen: