Hooiberg
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een hooiberg is een vrijstaand agrarisch bouwwerk met één of meerdere staanders (roeden) en een in hoogte verstelbaar dak, oorspronkelijk bedoeld voor de opslag van hooi, stro of graanschoven.
Omschrijving
De constructie van een hooiberg bestaat uit een aantal rechtopstaande palen, ook wel roeden genoemd, vervaardigd uit hout, vaak eikenhout. Langs deze roeden kan een dakconstructie, traditioneel gedekt met riet, omhoog en omlaag bewegen. Dit verstellen van het dak gebeurde van oudsher handmatig met behulp van bijvoorbeeld een katrol of lier. De hoogte van de kap werd aangepast aan de hoeveelheid opgeslagen hooi. Hooibergen werden historisch gebruikt om hooi droog te houden, vooral tijdens de wintermaanden, en werden buiten de boerderij geplaatst om het risico op brand door hooibroei te beperken. Tegenwoordig worden hooibergen, naast de oorspronkelijke functie, ook gebruikt voor andere doeleinden, zoals buitenkeukens, tuinhuizen, carports of gastenverblijven.
Typen Hooibergen
Er bestaan verschillende typen hooibergen, onderscheiden door het aantal roeden. Zo zijn er éénroedige (ook wel paraplu- of pluberg genoemd), tweeroedige en meerroedige hooibergen (zoals drie-, vier-, vijf- of zesroedige). Sommige typen zijn onderdeel van een grotere schuur of stal, en worden dan schuurberg genoemd. Regionaal komen ook specifieke varianten voor, zoals de koekoekberg met een dakkapel voor het inbrengen van hooi met een grijper.
Constructie en materialen
De roeden van een hooiberg werden vroeger vaak gemaakt van zorgvuldig geselecteerd eikenhout. De kapconstructie, traditioneel gedekt met riet, rust op dragers die langs de roeden bewegen. De verbindingen werden vroeger vaak met pen-gatverbindingen gemaakt. Hoewel traditionele materialen en bouwmethoden nog steeds worden toegepast, worden er tegenwoordig ook hooibergen gebouwd met moderne materialen zoals beton of staal en golfplaten. Ook prefab hooibergen behoren tot de mogelijkheden.
Vergelijkbare termen
hooischuur |
graansilo |
kapberg
Gebruikte bronnen: