Hoofdbalk

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Een hoofdbalk, ook wel ligger of steunbalk genoemd, is een belangrijk horizontaal constructie-element in een gebouw dat dient om zware belastingen te dragen over een overspanning en deze over te brengen op verticale ondersteuningen zoals kolommen of muren.

Omschrijving

Hoofdbalken zijn essentieel voor de stabiliteit en duurzaamheid van een constructie. Ze zijn groter en stijver dan kleinere balken en worden ingezet in situaties waar aanzienlijke gewichten gedragen moeten worden, zoals bij bruggen, verdiepingsvloeren of grote open ruimtes zonder veel tussenondersteuning. Ze kunnen vervaardigd zijn uit diverse materialen, waaronder staal, gewapend beton of hout. In dakconstructies kan een horizontale hoofdbalk ook een gording worden genoemd. Bij vloeropeningen, zoals voor een trapgat of schoorsteen (een raveling), worden de doorgaande balken die de dwarsbalken (raveelhout of raveelijzer) ondersteunen soms ook aangeduid als hoofdbalken of raveelbalken.

Materialen en profielen

Hoofdbalken kunnen worden uitgevoerd in verschillende materialen. Stalen hoofdbalken hebben vaak een specifieke doorsnede, zoals een I-profiel (IPE of HEA/HEB) of een kokerprofiel, afhankelijk van de vereiste sterkte en toepassing. Betonnen balken worden meestal aangeduid als betonbalken en de specificaties omvatten details over de wapening en betonsterkte. Houten hoofdbalken worden gebruikt, met name in traditionele bouw, en er zijn vuistregels voor de verhouding tussen balkhoogte en overspanning.

Verschil met balk

Hoewel alle hoofdbalken balken zijn, is niet elke balk een hoofdbalk. Hoofdbalken zijn over het algemeen groter en dragen zwaardere lasten dan gewone balken. Ze dienen vaak als de primaire horizontale ondersteuning in een constructie en dragen de lasten van kleinere, secundaire balken.

Vergelijkbare termen

Balk

Gebruikte bronnen: