Grondwaterpeil
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Het grondwaterpeil, ook wel grondwaterstand of grondwaterspiegel genoemd, is de hoogte van het grondwater in de bodem, uitgedrukt ten opzichte van een referentieniveau zoals het maaiveld of NAP (Normaal Amsterdams Peil).
Omschrijving
Grondwater is water dat in de bodem aanwezig is, veelal afkomstig van regen- of oppervlaktewater dat de grond inzakt tot het een ondoordringbare laag bereikt. Boven deze laag raakt de bodem verzadigd; dit niveau is het grondwaterpeil. De hoogte van dit peil fluctueert onder invloed van diverse factoren, waaronder neerslag, verdamping, de doorlaatbaarheid van de bodem en de afstand tot oppervlaktewater. Ook menselijke activiteiten zoals grondwaterwinning of bemaling bij bouwprojecten beïnvloeden het grondwaterpeil. In Nederland bevindt de grondwaterspiegel zich over het algemeen binnen 2 meter onder het maaiveld, maar dit kan sterk variëren per gebied.
Belang en invloed in de bouw
Het grondwaterpeil heeft een aanzienlijke invloed op bouwprojecten. Een te hoog of sterk fluctuerend grondwaterpeil kan leiden tot problemen zoals verzakkingen, scheurvorming, vochtproblemen, schimmel en zelfs betonrot in funderingen. Vooral bij bouwactiviteiten waarbij gegraven wordt voor bijvoorbeeld kelders of funderingen, is goed grondwaterbeheer essentieel. Methoden zoals bronbemaling kunnen tijdelijk het grondwaterpeil verlagen om een droge bouwput te realiseren en zo schade te voorkomen. Ook het kiezen van een geschikte funderingstechniek, zoals schroeffunderingen, kan helpen om de negatieve effecten van grondwater te minimaliseren.
Meting en fluctuaties
De grondwaterstand kan gemeten worden met behulp van peilbuizen. Door regelmatig metingen uit te voeren, wordt inzicht verkregen in de schommelingen van het grondwaterpeil gedurende de dag, het jaar en over langere periodes. Natuurlijke factoren zoals neerslag en verdamping veroorzaken seizoensgebonden fluctuaties, waarbij het peil doorgaans het hoogst is aan het einde van de winter/begin lente en het laagst aan het einde van de zomer/begin herfst. Langdurige droogte of juist veel neerslag kan leiden tot extreme schommelingen. Ook het waterpeil in sloten en kanalen en de doorlaatbaarheid van de bodem spelen een rol bij de hoogte van het grondwaterpeil.
Vergelijkbare termen
grondwaterspiegel
Gebruikte bronnen: