Grondwaterspiegel
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
De grondwaterspiegel, ook wel grondwaterpeil of freatisch vlak genoemd, is de bovengrens van het grondwater in de bodem waar alle poriën volledig met water zijn gevuld (verzadigde zone).
Omschrijving
De grondwaterspiegel is de denkbeeldige lijn die de bovenkant van het grondwater verbindt wanneer dit gemeten wordt in open gaten, zoals putten of peilbuizen. Onder dit niveau is de bodem volledig verzadigd met water. De hoogte van de grondwaterspiegel kan sterk variëren en wordt beïnvloed door diverse factoren, zoals neerslag, verdamping, de doorlaatbaarheid van de bodem, de afstand tot oppervlaktewater en menselijke ingrepen zoals grondwaterwinning of de aanleg van ondergrondse constructies. Een te hoge of te lage grondwaterstand kan problemen veroorzaken, zoals wateroverlast, verzakkingen van funderingen, schade aan verhardingen en schimmelvorming in gebouwen.
Meten van de grondwaterspiegel
Het meten van de grondwaterstand is belangrijk voor bouwprojecten en algemeen waterbeheer. Dit wordt vaak gedaan door peilbuizen in de grond te plaatsen. In deze buizen kan het grondwater tot het niveau van de grondwaterspiegel stijgen. De waterstand in de peilbuis kan vervolgens handmatig met een peilklok of automatisch met een datalogger worden gemeten. Regelmatige monitoring geeft inzicht in de fluctuaties van de grondwaterstand onder invloed van verschillende omstandigheden en is essentieel voor het beperken van risico's bij bouw- en bemalingsprojecten.
Invloed op bouwprojecten
De grondwaterspiegel heeft directe gevolgen voor bouwactiviteiten. Een hoge grondwaterstand kan bemaling noodzakelijk maken om bouwputten droog te houden tijdens de werkzaamheden, met name bij het aanleggen van kelders of ondergrondse parkeergarages. Ook de stabiliteit van funderingen is afhankelijk van de grondwaterstand; fluctuaties kunnen leiden tot verzakkingen, vooral bij houten paalfunderingen. Het in kaart brengen en monitoren van de grondwaterspiegel is daarom cruciaal voor een gedegen geohydrologisch advies en het ontwerp van bouwputten en bemalingen.
Vergelijkbare termen
Grondwaterstand
Gebruikte bronnen: