Graatgewelf

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Een graatgewelf is een gewelf waarvan de gewelfvlakken samenkomen met scherpe kanten, 'graten' genoemd, in plaats van ribben.

Omschrijving

Het graatgewelf is een vorm van een kruisgewelf dat ontstaat wanneer twee tongewelven elkaar haaks snijden. De snijlijnen van de gewelfvlakken vormen aan de onderzijde scherpe kanten, de 'graten'. Bij een graatgewelf zijn de gewelfkappen zelf de dragende elementen; de krachten worden door de gewelfvlakken doorgegeven aan de steunpunten zoals muren of pijlers. Dit in tegenstelling tot een kruisribgewelf, waarbij de ribben de dragende functie hebben. Graatgewelven werden reeds toegepast in de Romeinse bouwkunst en later op grotere schaal in romaanse kerken. Ook in latere periodes, zoals de gotiek, werden graatgewelven gebruikt, soms met toegevoegde ribben ter decoratie of extra ondersteuning. Een cellengewelf is een voorbeeld van een graatgewelf met veel gewelfvelden en graten.

Vergelijkbare termen

Kruisgewelf

Gebruikte bronnen: