Geveluitkraging
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een geveluitkraging is een deel van de gevel van een gebouw dat verticaal uitsteekt ten opzichte van de rest van de gevel.
Omschrijving
Geveluitkragingen zijn uitstekende gevelelementen. Ze kunnen verschillende vormen aannemen en dienen zowel architectonische als functionele doeleinden. Voorbeelden zijn erkers, balkons of luifels. De constructie van een geveluitkraging vereist nauwkeurige berekeningen om stabiliteit te garanderen en moet ondersteund worden, bijvoorbeeld door een stalen constructie die verankerd is aan de hoofdconstructie van het gebouw. Geveluitkragingen kunnen bijdragen aan de plastische uitstraling van een gebouw en worden soms toegepast in specifieke bouwstijlen, zoals de Amsterdamse School. Ze kunnen ook functionele voordelen bieden, zoals bescherming tegen de zon, wat bijvoorbeeld relevant is bij een Trombe-muur.
Constructie en materialen
De ondersteuning van een geveluitkraging kan plaatsvinden door middel van consoles of andere dragende constructies. Een tien meter lange geveluitkraging kan bijvoorbeeld ondersteund worden door een stalen constructie die verankerd is aan de betonconstructie van een ondergrondse parking. Ook hulpstaal kan worden gebruikt voor de constructie van een geveluitkraging. In sommige gevallen kan een geveluitkraging uitgevoerd zijn in metselwerk. Bij het ontwerpen van gebouwen met grote geveluitkragingen is het belangrijk om rekening te houden met bouwfysische aspecten, zoals brandveiligheid.
Toepassingen en vormgeving
Geveluitkragingen kunnen diverse functies hebben, waaronder architectonische verfraaiing en het bieden van beschutting. Ze kunnen de gevel een sculpturaal uiterlijk geven. In de architectuur van de Amsterdamse School kwamen ronde geveluitkragingen voor. Ze kunnen ook worden toegepast om de invalshoek van zonlicht op de gevel te beïnvloeden. De Trombe muur gaat bijvoorbeeld goed in combinatie met een geveluitkraging of -overstek.
Vergelijkbare termen
Uitbouw
Gebruikte bronnen: