Gebruiksprogramma
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een gebruiksprogramma voor een gebouw beschrijft de beoogde activiteiten en de benodigde ruimtelijke indeling om deze activiteiten mogelijk te maken.
Omschrijving
Het gebruiksprogramma is een belangrijk onderdeel in de beginfase van een bouw- of renovatieproject. Het vertaalt de wensen en behoeften van de toekomstige gebruikers naar functionele en ruimtelijke eisen voor het gebouw. Hierbij wordt gekeken naar welke functies het gebouw moet vervullen en hoe de beschikbare ruimte hiervoor optimaal ingedeeld kan worden. Dit programma van eisen dient als basis voor het ontwerp en de verdere uitwerking van het bouwplan, waarbij rekening gehouden wordt met aspecten zoals functionaliteit, comfort en de relatie tussen verschillende ruimtes.
Context en belang
Het gebruiksprogramma speelt een cruciale rol bij zowel nieuwbouw als de transformatie van bestaande gebouwen. Het helpt om de bouwkosten in een vroeg stadium te toetsen aan het beschikbare budget. Bij renovatieprojecten kan het gebruiksprogramma worden aangepast aan de bestaande structuur en ruimtelijke kenmerken van het gebouw. Het programma draagt bij aan de levensduur van gebouwen door in te spelen op veranderende behoeften en flexibiliteit in het ontwerp te stimuleren. Daarnaast kan een goed doordacht gebruiksprogramma ook de publieke betekenis van een plek versterken.
Relatie met andere aspecten
Bij het opstellen van een gebruiksprogramma wordt rekening gehouden met de locatie, de stedenbouwkundige context en de wensen van de opdrachtgever. Ook duurzaamheid en circulariteit worden steeds belangrijker, waarbij het gebruiksprogramma een 'circulair programma' kan omvatten dat nadenkt over de levensduur, aanpasbaarheid en het hergebruik van materialen. Het programma van eisen kan ook specifieke onderdelen bevatten zoals eisen voor openbare ruimte of details over bijvoorbeeld de werking van installaties zoals warmtepompboilers.
Vergelijkbare termen
Programma van Eisen
Gebruikte bronnen: