Erfpacht
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Erfpacht is een zakelijk recht dat de erfpachter de bevoegdheid geeft om een onroerende zaak van iemand anders, zoals grond, te houden en te gebruiken tegen een eventuele periodieke betaling, de canon, aan de eigenaar.
Omschrijving
Bij erfpacht blijft de oorspronkelijke eigenaar, de erfverpachter (vaak een gemeente, woningcorporatie of Staatsbosbeheer), eigenaar van de grond. De erfpachter krijgt het recht om deze grond te gebruiken, meestal voor een woning of gebouw. Dit gebruiksrecht wordt vastgelegd in een notariële akte, de akte van vestiging, waarin de voorwaarden, duur en canon worden opgenomen. Hoewel de erfpachter niet de juridische eigenaar is van de grond, mag deze de onroerende zaak gebruiken alsof hij de eigenaar is. Dit omvat vaak het recht om gebouwen te plaatsen en te gebruiken. Zonder aanvullend opstalrecht wordt de eigenaar van de grond automatisch eigenaar van de opstallen door natrekking, tenzij anders bepaald in de akte. Erfpacht komt veel voor in stedelijke gebieden met schaarse grond. De canon is een jaarlijkse of periodieke vergoeding voor het gebruik van de grond. De hoogte van de canon en de duur van het erfpachtrecht kunnen variëren. Bij het einde van de erfpacht gelden de afspraken in de akte, wat kan leiden tot verlenging, heronderhandeling of het terugvallen van de grond en opstallen aan de eigenaar. Het erfpachtrecht kan, net als eigendom, worden verkocht en bezwaard met bijvoorbeeld een hypotheek.
Canon bij erfpacht
De canon is de vergoeding die de erfpachter betaalt aan de eigenaar van de grond voor het gebruik ervan. Deze betaling kan jaarlijks of periodiek plaatsvinden. Hoewel vroeger wettelijk verplicht, is een canon tegenwoordig niet altijd meer een vereiste voor een geldige erfpachtovereenkomst, al is het wel gangbaar. De hoogte van de canon wordt vrij overeengekomen tussen partijen, maar ligt gangbaar tussen de 3% en 5% van de grondwaarde en kan geïndexeerd worden. Bij gemeentelijke erfpacht kan de canon vaak langer vaststaan. De erfpachtcanon kan fiscaal aftrekbaar zijn.
Soorten erfpacht
Er zijn verschillende soorten erfpacht. Tijdelijke erfpacht heeft een vaste, aflopende looptijd waarna de grond terugkeert naar de eigenaar. Voortdurende erfpacht wordt voor onbepaalde tijd uitgegeven, vaak in tijdvakken, waarbij na elk tijdvak de voorwaarden aangepast kunnen worden. Eeuwigdurende erfpacht heeft een canon die slechts één keer wordt vastgesteld en alleen nog kan stijgen met indexering; de voorwaarden kunnen hierbij (bij onveranderd gebruik) niet worden gewijzigd. Erfpacht kan zowel door particulieren als door gemeenten worden uitgegeven. Gemeentelijke erfpacht komt veel voor in steden als Amsterdam, Rotterdam en Den Haag.
Vergelijkbare termen
Opstalrecht
Gebruikte bronnen: