Ensemble
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een ensemble is een architectonisch en stedenbouwkundig geordend geheel van meerdere objecten, waarbij de waarde wordt bepaald door de samenhang van deze objecten (ensemblewaarde).
Omschrijving
Het begrip 'ensemble' komt uit het Frans en betekent 'geheel', 'eenheid' of 'eenstemmigheid'. In de architectuur en stedenbouw verwijst het naar een groep gebouwen of objecten die samen een compositorisch geheel vormen. De waarde van een ensemble ligt in de onderlinge samenhang van de verschillende elementen, zoals bebouwing, objecten in de omgeving en zelfs het interieur. Kenmerken die bijdragen aan een ensemble zijn onder meer een uniforme architectonische grondtoon, consistent materiaalgebruik en detaillering, en de relatie tussen de bebouwing en de omringende objecten. Ensembles kunnen variëren in omvang, van grootschalige stedelijke ontwikkelingen tot kleinere groepen gebouwen. De term kan ook gebruikt worden voor de samenhang van een gebouw met zijn interieur en roerende goederen van cultuurhistorische of wetenschappelijke betekenis, wat volgens de Erfgoedwet kan worden aangewezen als ensemble.
Ensemblewaarde
De ensemblewaarde beschrijft de waarde van een object door de aanwezigheid van bepaalde bouw- of grondwerken in de omgeving en de meerwaarde die ontstaat door de samenhang van objecten in de omgeving of de samenhang met het interieur.
Bescherming als erfgoed
In Nederland kunnen rijksmonumenten samen met cultuurgoederen worden aangewezen als ensemble indien het geheel van bijzondere cultuurhistorische, architectuurhistorische of wetenschappelijke betekenis is. De Erfgoedwet van 2017 regelt de aanwijzing van ensembles.
Vergelijkbare termen
Stadsgezicht
Gebruikte bronnen: