Droogte
Laatst bijgewerkt: 28-12-2025
Definitie
Droogte in de bouw- en civiele techniek verwijst naar langdurige periodes met een significant tekort aan neerslag, resulterend in lage grond- en oppervlaktewaterstanden die schadelijke gevolgen kunnen hebben voor bouwwerken en infrastructurele projecten.
Omschrijving
Langdurige droogte, vaak versterkt door klimaatverandering en menselijk ingrijpen zoals drainage en waterwinning, heeft diverse gevolgen die relevant zijn voor de bouwsector en civiele techniek. Het leidt tot bodemdaling, schade aan funderingen en stelt uitdagingen voor waterbeheer en de constructie van nieuwe projecten.
Gevolgen voor funderingen en bodem
Vooral woningen gebouwd voor 1970 op houten paalfunderingen, met name in veen- en kleigebieden in West- en Noord-Nederland, zijn kwetsbaar voor droogteschade. Wanneer de grondwaterstand daalt, komen houten palen droog te staan, wat leidt tot rotting en degradatie door schimmel en bacteriën. Dit kan verzakkingen, scheefstand en scheuren in muren en kozijnen veroorzaken. Ook gebouwen die "op staal" (direct op de grond) zijn gefundeerd, vooral op veen- en kleigronden, lopen risico op verzakking en scheurvorming door het inklinken of krimpen van de bodem als deze uitdroogt. Daarnaast kan langdurige droogte de infiltratiecapaciteit van de bodem verminderen en leiden tot scheurvorming in kleidijken, wat de stabiliteit kan aantasten. Bodemdaling door droogte kan ook leiden tot verzakking van riolen.
Aanpassingen in de bouw en civiele techniek
De toenemende frequentie en intensiteit van droogteperiodes vereisen structurele aanpassingen in het waterbeheer en de inrichting van watersystemen om de negatieve effecten te beperken. Binnen de civiele techniek wordt gezocht naar oplossingen om het land veilig, bereikbaar en leefbaar te houden, zoals het ontwikkelen van klimaatadaptieve infrastructuren. Dit omvat maatregelen zoals het verhogen van de grondwaterstand door meer water op te vangen en langer vast te houden, en het verminderen van wateronttrekking. Ook bij nieuwbouwprojecten moet rekening worden gehouden met droogte, aangezien het bouwrijp maken van droogtegevoelige bodems langer kan duren en duurder kan zijn. Het goed drogen van bouwconstructies en het beheersen van vochtniveaus tijdens de bouw is ook essentieel om latere problemen zoals schimmel te voorkomen.
Gebruikte bronnen: