Dolmen
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een dolmen is een prehistorisch bouwwerk, vaak een megalithische grafkamer, bestaande uit meerdere rechtopstaande draagstenen met daarop een grote platte deksteen, lijkend op een tafel.
Omschrijving
Dolmens zijn megalithische monumenten die dateren uit het Neolithicum. Ze functioneerden doorgaans als collectieve grafkamers voor meerdere begravingen, hoewel van sommige dolmens wordt vermoed dat ze enkel als heiligdom dienden. De constructie bestaat uit grote, soms zeer zware, stenen blokken die zonder mortel zijn samengevoegd. Dolmens zijn te vinden in diverse delen van de wereld, met name in West-Europa, waaronder Frankrijk en in mindere mate Nederland (waar ze veelal hunebedden worden genoemd), maar ook in bijvoorbeeld het Midden-Oosten, Noord-Afrika, Azië en Korea. De bouw van deze imposante structuren vereiste een complexe sociale organisatie en kennis van technieken voor het verplaatsen en tillen van de zware stenen. Tegenwoordig worden dolmens vaak beschermd als archeologische monumenten die inzicht geven in de begrafenispraktijken en sociale structuren van prehistorische gemeenschappen.
Naamgeving
Het woord 'dolmen' is afkomstig uit het Bretons en betekent letterlijk 'stenen tafel'. In Nederland worden vergelijkbare structuren veelal 'hunebedden' genoemd.
Varianten
Hoewel de meest elementaire vorm van een dolmen bestaat uit twee staande stenen met één deksteen (trilithisch), komen er verschillende types voor. Dit varieert van eenvoudige kamers tot meer complexe ganggraven met meerdere geschakelde grafkamers en een centrale toegang. De grootte kan sterk verschillen, met dekstenen die tientallen tonnen kunnen wegen.
Vergelijkbare termen
Hunebed
Gebruikte bronnen: