Cultuur

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Het geheel van normen, waarden, tradities en kunstuitingen van een samenleving of groep die van invloed zijn op onder meer architectuur, stedenbouw en bouwmethoden.

Omschrijving

In de bouwsector heeft cultuur invloed op het ontwerp, de materiaalkeuze en de toegepaste bouwtechnieken. Traditionele bouwstijlen en regionale kenmerken, zoals de Nederlandse trapgevels of Japanse houten tempels, weerspiegelen vaak de culturele identiteit. Naast traditionele invloeden, beïnvloeden ook moderne culturele trends, zoals duurzaamheid, de hedendaagse bouwpraktijken. Kennis van lokale gebruiken en esthetiek is essentieel bij internationale bouwprojecten voor een succesvol ontwerp en uitvoering.

Invloed op architectuur en bouwstijlen

Cultuurhistorische waarde is een belangrijk aspect bij bouwhistorisch onderzoek en restauraties van gebouwen. Architectuur wordt gezien als een toegepaste kunstvorm waarbij de esthetische kant (bouwkunst) en de technische kant (bouwkunde) samenkomen. Bouwstijlen, zoals die in de klassieke architectuur, weerspiegelen belangrijke maatschappelijke en culturele waarden van verschillende perioden en culturen. Symbolische architectuur is een vorm van bouwkunst waarbij ontwerpkeuzes bewust worden ingezet om een diepere, vaak culturele, religieuze of maatschappelijke betekenis over te brengen. Dit kan variëren van religieuze gebouwen zoals kerken en tempels tot monumenten en overheidsgebouwen. De Romeinse architectuur nam bijvoorbeeld Griekse stijlelementen over. In de Japanse cultuur krijgt architectuur een andere dimensie, waarbij 'Ma' niet alleen geologische ruimte betekent, maar ook de menselijke ervaring van die ruimte omvat. Architectuur wordt daar gezien als de kunst van het creëren van een specifieke 'Ma' in fysieke vorm.

Cultuur in de bouwsector

Naast de bredere culturele invloeden op architectuur, speelt cultuur ook een rol binnen de bouwsector zelf. Het kan hierbij gaan om de heersende normen, waarden en ongeschreven regels binnen een organisatie, ook wel bedrijfscultuur genoemd. Een voorbeeld van een specifieke cultuur binnen de bouw is 'Lean Bouwen', gericht op het vergroten van waarde en het verminderen van verspilling om de bouwtijd te verkorten. Ook kan de term verwijzen naar een 'fijnmazige cultuur' binnen een organisatie, gekenmerkt door een systeem van normen en waarden met veel vastgestelde regels voor gedrag. Het concept 'Bouwcultuur' duidt op de kwaliteit van de gebouwde omgeving en de impact daarvan op sociale cohesie, duurzaamheid, gezondheid en welzijn. Een kwalitatief hoogstaande Bouwcultuur geeft prioriteit aan culturele waarden boven economische winst op korte termijn.

Vergelijkbare termen

Traditie

Gebruikte bronnen: