Constructieoverspanning
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
De overspanning, ook wel spanwijdte genoemd, is de afstand die een constructiedeel overbrugt tussen twee steunpunten.
Omschrijving
In de bouwkunde is de overspanning een fundamenteel begrip. Het betreft de horizontale afstand tussen dragende elementen zoals muren, kolommen of balken. Een vloer of dak overspant bijvoorbeeld de ruimte tussen de dragende muren of liggers. De maximale overspanning die een bouwelement kan overbruggen, hangt af van het type materiaal, de afmetingen en de te dragen belasting. Het correct berekenen en dimensioneren van de overspanning is cruciaal voor de stabiliteit en veiligheid van een constructie. Doorbuiging en vervorming binnen de overspanning moeten worden beperkt om schade te voorkomen.
Soorten overspanningen en invloed van materialen
Er wordt onderscheid gemaakt tussen vrije overspanning en effectieve overspanning. De vrije overspanning is de onbelemmerde afstand tussen de binnenzijden van twee steunpunten, wat de bruikbare ruimte maximaliseert. De effectieve overspanning meet de afstand tussen de middellijnen van de steunpunten. Verschillende bouwmaterialen maken verschillende overspanningen mogelijk. Houten balken hebben bijvoorbeeld vuistregels voor de balkhoogte in verhouding tot de overspanning. Geprefabriceerde betonnen vloerelementen, zoals kanaalplaatvloeren of TT-elementen, kunnen aanzienlijke overspanningen bereiken, mede afhankelijk van hun dikte en eventuele voorspanning. Bij het overspannen van openingen in muren, zoals bij lateien boven deuren of ramen, wordt de hoogte van de betonbalk vaak afgestemd op de lagenmaat van het metselwerk.
Belasting en stabiliteit
De overspanning van een constructiedeel moet berekend worden op basis van de te verwachten belastingen, zoals permanente belasting (eigen gewicht) en variabele belasting (verkeer, wind, sneeuw). Een correcte dimensionering zorgt ervoor dat de constructie de belastingen veilig kan dragen zonder overmatige doorbuiging of bezwijken. Ondersteunende elementen zoals korbelen kunnen de overspanning van balken verkleinen en zo de buigspanning verminderen en de stabiliteit vergroten. Bij grotere overspanningen neemt de kans op benodigde dragende binnenmuren toe.
Vergelijkbare termen
Overspanning |
Vrije overspanning |
Draagwijdte
Gebruikte bronnen: